Noppamas SoonthornchareonnonVanna MahakittikunWongsatit ChuakulKanisa Rongsriyamนพมาศ สุนทรเจริญนนท์วงศ์สถิตย์ ฉั่วกุลMahidol University. Faculty of Pharmacy. Department of Pharmacognosy.Mahidol University. Faculty of Pharmacy. Department of Pharmaceutical Botany.Mahidol University.Faculty of Medicine Siriraj Hospital. Department of Parasitology2010-03-312011-08-292017-10-172010-03-312011-08-292017-10-172010-03-312005Thai Journal of Phytopharmacy. Vol.12, No.1 (2005), 1-7https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/20.500.14594/2873Ethanolic extracts of various parts of 19 medicinal plants collected in Thailand were analysed for acaricidal activity against Dermatophagoides pteronyssinus, the most common dust mite in Thailand. Extracts from 4 of the 19 plants showed significant acaricidal activity, the most potent plant was Trigonostemon reidioides (root) which killed 63% of mite after 72 hours exposure to 1.44 mg/cm2 extract. Other effective plants were Acronychia pedunculata (stem bark, 67%), Azadirachta indica (seed, 60%) and Erythrophleum succirubrum (stem, 55%) which were tested at the applied amount of 2.40 mg/cm2. However, T. reidioides and A. pedunculata showed the high toxicity in the brine shrimp microwell toxicity assay with the lethal concentration (LD50) of 6 and 0.2 μg/ml, respectively. E. succirubrum and A. indica showed less toxicity (LD50 = 245 and 233 μg/ml, respectively). Thus E. succirubrum and A. indica are promising to be used as natural product acaricides for controlling house dust mites due to their high acaricidal activity and low toxicity.การทดสอบฤทธิ์ฆ่าไรฝุ่นชนิด Dermatophagoides pteronyssinus (ซึ่งเป็นชนิดที่พบได้มากในประเทศ) ของสารสกัดแอลกอฮอล์จากสมุนไพรไทยจำนวน 19 ชนิด พบว่ามีสมุนไพร 4 ชนิดที่มีฤทธิ์ดี โดยโลดทะนง (Trigonostemon reidioides ส่วนราก) มีฤทธิ์ดีที่ความเข้มข้น 1.44 mg/cm2 มีฤทธิ์ฆ่าไรฝุ่นได้ 63% ภายใน 72 ชั่วโมง ส่วนกะอวม (Acronychia pedunculata ส่วนเปลือกต้น) สะเดา (Azadirachta indica ส่วนเมล็ด) และซาก (Erythrophleum succirubrum ส่วนลำต้น) ที่ความเข้มข้น 2.40 mg/cm2 มีฤทธิ์ฆ่าไรฝุ่นภายใน 72 ชั่วโมง ได้ 67%, 60%, และ 55% ตามลำดับ แต่อย่างไรก็ตามโลดทะนงและกะอวมก็มีพิษสูง (LD50= 6 และ 0.2 μg/ml ตามลำดับ) ในการทดสอบฤทธิ์ต่อไรทะเล (brine shrimp microwell toxicity assay) ส่วนซากและสะเดามีความเป็นพิษน้อย (LD50 = 245 และ 233 μg/ml ตามลำดับ) ฉะนั้นสมุนไพรซากและสะเดา ถือได้ว่าเป็นสมุนไพรที่น่าจะพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ธรรมชาติที่ใช้ฆ่าไรฝุ่น172 kbapplication/pdfengMahidol UniversityAcaricidal activityAnti-mite AgentsNatural Product AcaricideThai Medicinal PlantsวารสารสมุนไพรResearch ArticleFaculty of Pharmacy Mahidol University