Kanyapak SilarakJiraporn ChompikulAroonsri Mongkolchatiกัญญาภัค ศิลารักษ์จิราพร ชมพิกุลอรุณศรี มงคลชาติMahidol University. ASEAN Institute for Health Development2021-05-142021-05-142021-05-142017Journal of Public Health and Development. Vol. 15, No.1 (Jan - Apr 2017), 81-991905-1387https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/20.500.14594/62157This cross-sectional study aimed to describe the prevalence of insufficient fruit and vegetable intake (FVI), and examined factors associated with insufficient FVI in adults aged 50 years and older in the communities of Thailand. The data collection was conducted from September 2015 to March 2016. Multi-stage cluster sampling was used to draw a sample of 3,875 in 16 districts from 14 provinces across different regions of Thailand. The variables were collected included socio-demographic factors, lifestyles, anthropometric factors, health status and FVI. An Electronic form was developed for data entering from all study sites. Face to face interview by trained research assistants was used to fill up the electronic form of questionnaire. Chi-square test and multiple logistic regression were performed to examine associations between the independent variables and insufficient FVI. From the total number of participants, 97.73% completed questionnaires. The majority (72.9%) were 50 to 69 years old. Overall prevalence of insufficient FVI were 77.4 %, 78.3 % among men and 76.9% among women. In multiple logistic regression, marital status, household monthly income, regions, and tobacco used (Adj OR = 1.36, 95% CI= 1.04-1.78) were significantly associated with insufficient FVI. After adjusting for other factors, older adults who used tobacco were 1.36 times more likely to have insufficient FVI than those who did not. The amount of fruit and vegetable intake by older adults in communities of Thailand were considerably lower than current recommendations (daily intake of at least five servings; 400 g). The results suggested that public education and campaigns on adequate consumption of fruit and vegetable should be promoted to target low household monthly income, north eastern region, and tobacco use. This findings could help health promotion policy implementation to increase FVI among this target group in Thailand.การศึกษาแบบภาพตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายสถานการณ์ความชุกและปัจจัยที่มีความพันธ์กับ การบริโภคผักและผลไม้ไม่เพียงพอในประชากรไทยที่มีอายุตั้งแต่ 50 ปี ขึ้นไป เก็บข้อมูลในช่วงเดือนกันยายน 2558 ถึงมีนาคม 2559 ทำการสุ่มตัวอย่างประชากรจำนวน 3,875 คน จาก 16 อำเภอ 14 จังหวัด ครอบคลุมทุกภูมิภาคของประเทศไทย ด้วยวิธีการสุ่มแบบแบ่งกลุ่มหลายขั้นตอน ตัวแปรที่นำมาศึกษาได้แก่ ปัจจัยด้านลักษณะประชากรและสังคม ปัจจัยด้านพฤติกรรมสุขภาพ ปัจจัยด้านการตรวจสมรรถภาพร่างกาย ปัจจัยด้านสภาวะโรคเรื้อรัง และการบริโภคผักและผลไม้ เก็บข้อมูลโดยใช้วิธีการสัมภาษณ์โดยผู้สัมภาษณ์ที่ผ่านการอบรม และบันทึกรวบรวมผลผ่านระบบสารสนเทศอิเล็กทรอนิกส์ วิเคราะห์ด้วยการทดสอบไคสแควร์และการถดถอยลอจิสติกพหุคูณเพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการบริโภคผักและผลไม้ไม่เพียงพอกับปัจจัยเสี่ยงที่ศึกษา การศึกษานี้มีผู้ตอบแบบสอบถามครบถ้วนคิดเป็นร้อยละ 97.73 พบว่าส่วนใหญ่ (72.9 %) มีอายุอยู่ในช่วง 50-59 ปี ความชุกของการบริโภคผักและผลไม้ไม่เพียงพอเท่ากับ 77.4% โดยพบ 78.3%ในผู้ชาย และ 76.9% ในผู้หญิง ผลการวิเคราะห์หลายตัวแปรพบว่า สถานภาพสมรส รายได้ของครอบครัวต่อเดือน ภาค และการ สูบบุหรี่ (Adj OR 1.36, 95% CI =1.04-1.78) เป็นปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการบริโภคผักและผลไม้ไม่เพียงพอ ในผู้ใหญ่สูงอายุที่สูบบุหรี่พบว่าโอกาสที่จะบริโภคผักและผลไม้ไม่เพียงพอมากว่าผู้ใหญ่สูงอายุที่ไม่สูบถึง 1.37 เท่า ปริมาณการบริโภคผักและผลไม้ในผู้สุงอายุในประเทศไทยพบว่าต่ำกว่าคำแนะนำมาก (เท่ากับอย่างน้อย 5 ส่วนบริโภค หรือ 400 กรัมต่อวัน) ผลการศึกษานี้ได้ แนะนำว่าควรให้สุขศึกษาและรณรงค์ให้มีการบริโภคผักและผลไม้ให้เพียงพอในกลุ่มเป้าหมาย คือ กลุ่มที่มีรายได้ของครอบครัวต่อเดือนต่ำ กลุ่มที่อาศัยอยู่ภาคอีสาน และกลุ่มผู้สูบุหรี่ การค้นพบนี้สามารถช่วยส่งเสริมนโยบายสุขภาพเพื่อนำสู่การปฏิบัติเพื่อเพิ่มการบริโภคผักและผลไม้ ในกลุ่มเป้าหมายในประเทศไทยengMahidol UniversityFruitsvegetablesinsufficient intakerisk factorsolder adultsผลไม้ผักการบริโภคที่ไม่เพียงพอปัจจัยเสี่ยงผู้สูงอายุOriginal ArticleASEAN Institute for Health Development Mahidol University