ชิตชยางค์ ยมาภัยชนินทร สวณภักดีJitjayang YamabhaiChaninthon Sawanaphakdiมหาวิทยาลัยมหิดล. สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชียมหาวิทยาลัยมหิดล. สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาชนบทมหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์. คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร์. สาขาวิชาการพัฒนาชุมชน2020-06-232020-06-232563-06-232550วารสารภาษาและวัฒนธรรม. ปีที่ 26, ฉบับที่ 1-2 (ม.ค.- ธ.ค. 2550), 90-103https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/20.500.14594/56735การพัฒนาคือความมีอิสรเสรี เป็นความคิดรวบยอดของการพัฒนาฐานชุมชน ที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อการปลดปล่อยชุมชนให้หลุดพ้นจากภาวะการถูกครอบงำให้ชุมชนมีความเป็นใหญ่ในตนเองมีความปลอดโปร่งที่จะตัดสินใจและเลือกดำเนินกิจกรรมการพัฒนาเพื่อตอบสนองประโยชน์และคุณค่าที่ชุมชนต้องการบทความนี้นำเสนอวิจารณปฏิบัติ (Praxis) ของชุมชนเขาคราม อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ ในการปลดปล่อยตนเองเพื่อไปสู่ภาวะความมีอิสรเสรีของชุมชน โดยประยุกต์ใช้แนวคิดเรื่องการพัฒนาของนักคิดกลุ่มเทววิทยาอิสรภาพ และการพัฒนาคือเสรีภาพของอมาตยา เช่น สาระสำคัญในบทความนำเสนอปฏิบัติการ และฐานความคิดของชุมชนในการสร้างความมีอิสรเสรี ได้แก่ การที่สมาชิกชุมชนกล้าคิด กล้าทำ โดยใช้ศักยภาพที่มีอยู่ในชุมชนเป็นฐานของการพัฒนา และการดำเนินกิจกรรมที่เป็นไปเพื่อประโยชน์และแก้ไขปัญหาที่มาจากชีวิตจริงของคนในชุมชน ผลการดำเนินงานของชุมชนเขาครามแสดงให้เห็นว่าความมีอิสระเสรีของชุมชนนั้นมีอยู่ได้จริง และทุกชุมชนในประเทศไทยสามารถเข้าถึงภาวะดังกล่าวได้ ถ้าชุมชนมีความกล้าที่จะสร้างความเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้นโดยตัวชุมชนเองthaมหาวิทยาลัยมหิดลการพัฒนาฐานชุมชนเขาครามกระบี่Community-based DevelopmentLiberation theologyวารสารภาษาและวัฒนธรรมJournal of Language and CultureวิจารณปฏิบัติArticleสถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย มหาวิทยาลัยมหิดล