ปัทมา พัฒน์พงษ์อิสระ ชูศรีมยุรี ถาวรพัฒน์อรรคกานต์ สนธิช่วย2024-01-052024-01-05256225622567วิทยานิพนธ์ (ศศ.ม. (ภาษาศาสตร์))--มหาวิทยาลัยมหิดล, 2562https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/20.500.14594/91914ภาษาศาสตร์ (มหาวิทยาลัยมหิดล 2562)งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ข้อความในสัมพันธสาร (Information structure) ตัวบทคำทำนายดวงชะตาในหนังสือพิมพ์ภาษาไทย และ ศึกษาลักษณะสำคัญทางภาษา (Linguistic characteristics) ในตัวบทคำทำนายดวงชะตาในหนังสือพิมพ์ภาษาไทย โดยใช้ทฤษฎีข้อความในสัมพันธสาร (Information structure) (Grimes, 1975) และระบบปฏิสัมพันธ์ (Mood system) ของทฤษฎีไวยากรณ์เชิงระบบและหน้าที่ (Systemic Functional Linguistics) (Halliday and Matthiessen, 2004, 2014) มาประยุกต์เพื่อศึกษาลักษณะทางภาษา งานวิจัยนี้เก็บข้อมูลจากหนังสือพิมพ์ 4 ชื่อฉบับ ดังนี้ ไทยรัฐ เดลินิวส์ ข่าวสด และมติชน เผยแพร่ในปี พ.ศ. 2560 ด้วยวิธีการสุ่มเลือกจำนวนทั้งหมด 144 ฉบับ ผลการศึกษาในมุมมองข้อความในสัมพันธสารพบว่าโครงสร้างเหตุการณ์ที่สำคัญในการดำเนินเรื่อง พิจารณาได้จาก 1) การขึ้นต้นคำทำนายด้วยวันหรือราศีเกิด 2) หัวข้อของการทำนาย 3) การแสดงความสัมพันธ์ทางเวลาด้วยการณ์ลักษณะ รายละเอียดประกอบเหตุการณ์ที่สำคัญในการดำเนินเรื่องประกอบด้วย 1) ฉาก 2) ข้อความนอกเรื่อง 3) ผู้ร่วมเหตุการณ์ ในมุมมองลักษณะสำคัญทางภาษาพบว่าอนุพากย์บอกเล่ามีจำนวนปรากฏมากที่สุด มีจำนวน 12,648 อนุพากย์ความเดียว โดยมีหน้าที่ให้ข้อมูลและให้ คำแนะนำ และอนุพากย์บอกเล่ามักมีคำแสดงทัศนะภาวะสัญชานเพื่อบ่งชี้ความเป็นไปได้ของเหตุการณ์ในอนาคต ซึ่งเป็นลักษณะทางไวยากรณ์สำคัญของตัวบทคำทำนายดวงชะตา อนุพากย์สั่งการมีจำนวนปรากฏ 385 อนุพากย์ความเดียว โดยมีหน้าที่แนะนำหรือเตือน และอนุพากย์คำถาม มีจำนวนเพียง 42 อนุพากย์ความเดียว โดยมีหน้าที่เป็นการถามเชิงวาทศิลป์ เพื่อกระตุ้นให้ผู้อ่านหาคำตอบในคำทำนายด้วยตัวเองThis research has two objectives which are to analyze information structure and to explore linguistic characteristics of horoscope texts in Thai newspapers. The theoretical framework utilized in the research consists of the notion of information structure (Grimes, 1975) and Mood system of Systemic Functional Linguistics (Halliday and Matthiessen, 2004, 2014). The source of the data is from four newspapers: Thairath, Dailynews, Khaosod, and Matichon published in 2017. The data for analysis are 144 issues by random selection. The results on information structure reveal that event information structure are realized by 1) statement of zodiac or date of birth 2) topic of prediction and 3) temporal sequence by aspect markers. Non-events are marked by 1) setting 2) collateral, and 3) participants. For the results of linguistic characteristics, declarative clauses have the highest occurrence with 12,648 simplex clauses, functioning to give information and advice to readers. Additionally, declarative clauses frequently contain epistemic words as an important grammatical feature of the horoscope texts, signaling probability of future event. Imperative clauses are found to be 385 simplex clauses, and their function is to advice or to warn readers. Interrogative clauses comprise of only 42 simplex clauses with a function of rhetoric question, urging readers to find the answer from the content.ก-ฏ, 288 แผ่น : ภาพประกอบapplication/pdfthaผลงานนี้เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยมหิดล ขอสงวนไว้สำหรับเพื่อการศึกษาเท่านั้น ต้องอ้างอิงแหล่งที่มา ห้ามดัดแปลงเนื้อหา และห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าดวงดาวพยากรณ์หนังสือพิมพ์ -- ไทย -- การวิเคราะห์ภาษาไทย -- วจนะวิเคราะห์Master Thesisมหาวิทยาลัยมหิดล