Thapakorn GonthongkumPrapassorn PechgitKitiphong HarncharoenSopon IamsirithawornAronrag Cooper Meeyaiฐาปกรณ์ ก้อนทองคำประภัสสร เพ็ชรกิจกิติพงษ์ หาญเจริญโสภณ เอี่ยมศิริถาวรอรุณรักษ์ คูเปอร์ มีใยMahidol University. Faculty of Public Health. Department of EpidemiologyMahidol University. Faculty of Public Health. Department of Parasitology and Entomology2021-09-272021-09-272021-09-272019Thai Journal of Public Health. Vol. 49, No. 2 (May-August 2019), 210-2202697-584X (Print)2697-5866 (Online)https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/20.500.14594/63676The reproduction number, R, is the actual average number of secondary cases per primary case which is the useful information for understanding epidemic. If R exceeds 1, the epidemic is growing, while R less than 1, the epidemic decline or end. The cases of hepatitis A in the national disease surveillancefrom 2005 to 2014 were used to estimate the R by a likelihood-based estimationprocedure and characterise the epidemic. The results showed that R of hepatitis A in Thailand are varied by provinces. An overall average R was 1.19 (95%CI=1.10-1.28). In endemic areas (low effective transmission), the R was 0.95 (95%CI=0.94-0.97). While in outbreak areas (high effective transmission), the R was 1.29 (95%CI=1.19-1.38). These findings suggest that the control measures for hepatitis A are highly required in the outbreakareas as soon as possible in order to control the transmission of hepatitis A viruses.However, estimation of R from epidemic curvescan be underestimate as those asymptomaticinfections were not included.ค่าความเร็วการระบาด (Reproduction Number, R) คือ จำนวนเฉลี่ยของผู้ที่ติดเชื้อจาก ผู้ป่วยรายแรก ซึ่งเป็นข้อมูลที่มีประโยชน์อย่างมาก ที่จะช่วยให้เราเข้าใจถึงการระบาดของโรค ถ้าหาก ค่า R มีค่ามากกว่า 1 หมายความว่า มีการระบาด แต่หาก R มีค่าน้อยกว่า 1 หมายความว่าการระบาด ลดลงหรือหมดไป การศึกษานี้ใช้ข้อมูลผู้ป่วยโรคตับ อักเสบเอทุกรายจากรายงานการเฝ้าระวังโรคติดต่อ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2548 ถึง พ.ศ.2557 เพื่อประมาณค่า R โดยใช้พื้นฐานของการประมาณความน่าจะเป็นและ จำแนกการระบาดของโรคตับอักเสบเอ ผลการศึกษา พบว่า ค่า R ของโรคตับอักเสบเอของแต่ละจังหวัดนั้น มีความแตกต่างกัน ผู้ป่วยโรคตับอักเสบเอสามารถ แพร่กระจายเชื้อทำให้เกิดผู้ป่วยเฉลี่ย 1 ราย (R=1.19, 95%CI=1.10-1.28) โดยพื้นที่ที่มีโรคตับอักเสบเอ เป็นโรคประจำถิ่น (Endemic Area) จะมีความเร็ว การระบาดต่ำ (R=0.95, 95% CI=0.94-0.97) ในขณะที่ พื้นที่ระบาด (Outbreak Area) จะมีความเร็วการระบาด สูงกว่า (R=1.29, 95%CI=1.19-1.38) ข้อแนะนำ จากการศึกษานี้คือ ควรมีการดำเนินมาตรการป้องกัน ควบคุมโรคตับอักเสบเอในพื้นที่ที่พบการระบาดให้เร็ว ที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้เพื่อควบคุมการแพร่ระบาดของ เชื้อไวรัสตับอักเสบเอ อย่างไรก็ตามการประมาณค่า R จากเส้นโค้ง การระบาด อาจได้ค่าต่ำกว่าความเป็นจริง เนื่องจากไม่ได้รวมผู้ป่วยที่ติดเชื้อแต่ไม่มีอาการในการ ประมาณค่าthaMahidol Universityreproduction numberhepatitis AtransmissionsurveillanceThailandการระบาดโรคตับอักเสบเอการเฝ้าระวังโรคประเทศไทยOriginal ArticleDepartment of Parasitology and Entomology, Faculty of Public Health, Mahidol UniversityDepartment of Epidemiology, Faculty of Public Health, Mahidol University