การส่งเสริมค่านิยมไทย “คุณค่าและศักดิ์ศรี” ของผู้สูงอายุในสังคมเมือง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. สำรวจคุณค่าและศักดิ์ศรีของผู้สูงอายุในสังคมเมืองที่มีพลวัตสูง 2. สำรวจสถานการณ์ของครอบครัวในสังคมเมืองที่มีผลกระทบต่อค่านิยมด้านคุณค่าและศักดิ์ศรีของผู้สูงอายุ และ 3. เพื่อวิเคราะห์แนวทางในการส่งเสริมคุณค่าและศักดิ์ศรีให้แก่ผู้สูงอายุในสังคมเมือง เพื่อสร้างความเข้มแข็งในการดูแลผู้สูงอายุโดยครอบครัว โดยศึกษาผู้สูงอายุจำนวน 336 คน และลูก/หลานจำนวน 335 คนในเขตเทศบาลนครนครปฐม ใช้วิธีวิจัยแบบผสมผสานทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา การใช้สถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบค่าเฉลี่ยและสัดส่วนและการหาสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ประเมินว่าตนเองมีคุณค่าและศักดิ์ศรีในระดับสูง รู้สึกมีอิสระในการตัดสินใจ ได้รับการเคารพยกย่องจากลูกหลานและการเป็นที่พึ่งทางใจของครอบครัว ผู้ดูแลส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีทัศนคติต่อค่านิยมในเชิงบวกด้านการเคารพผู้สูงอายุสูงกว่าเพศชาย แนวทางในการส่งเสริมคุณค่าและศักดิ์ศรีให้แก่ผู้สูงอายุคือ การสร้างฐานสุขภาพที่แข็งแรงให้กับผู้สูงอายุ การควบคุมโรคเรื้อรัง การสร้างสุขภาพจิตที่ดี การปลูกฝังความรัก ความผูกพัน และการตอบแทนบุญคุณ

The objectives of this research were to: 1) survey the value and dignity of the elderly in the highly dynamic urban society; 2) survey the situation of families in the urban society that affect the value and dignity of the elderly; and 3) analyze guidelines for promoting the value and dignity of the elderly in the urban society to strengthen care for the elderly by family members. The study comprised 366 elderly people and 335 adult children/grandchildren in Nakhon Pathom Municipality. A mixed methods approach integrating quantitative and qualitative data was taken with analysis consisting content analysis, descriptive statistics and a comparison of the average, ratio and correlation coefficient. The results of the study show that most of the elderly assessed enjoyed high levels of value and dignity, and felt free to make their own decisions. They were respected by the children and served as spiritual anchors for their family. Most carers for the elderly were females who had more positive attitudes towards and greater respect for the elderly than males. A guide to promoting value and dignity for the elderly includes building a healthy base for them, controlling chronic diseases, creating good mental health and cultivating love, positive relationships and gratitude.