ภาระในการดูแลตนเองของผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่มีกลุ่มอาการเมแทบอลิก

Abstract

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา เพื่อศึกษาภาระในการดูแลตนเองของผู้ติด เชื้อเอชไอวีที่มีกลุ่มอาการเมแทบอลิก กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่มีกลุ่มอาการเมแทบอลิก ที่เข้ามารับการตรวจที่คลินิกผู้ป่วยนอก จำนวน 104 ราย คัดเลือกตามคุณสมบัติที่กำหนด เครื่องมือ ที่ใช้ ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลการเจ็บป่วย และแบบสอบถามภาระ ในการดูแลที่สร้างขึ้นจากกรอบแนวคิดภาระการดูแลของโอเบิร์ส ที่พัฒนาจากแนวคิด การดูแล ตนเองของโอเร็ม เก็บข้อมูลตั้งแต่เดือนสิงหาคม ถึง พฤศจิกายน พ.ศ. 2556 ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุ 45-54 ปี มีสถานภาพสมรสโสด มีระยะเวลาการติดเชื้อ ไวรัสเฉลี่ย 10.50 ปี และมีระดับ CD4 มากกว่า 300 เซลล์/ลบ.มม และพบว่าร้อยละ 79.80 ของ ผู้ติดเชื้อเอชไอวีมีโรคไขมันในเลือดผิดปกติ ร้อยละ 38.50 มีโรคความดันโลหิตสูง และร้อยละ 9.60 มีโรคเบาหวาน รวมทั้งกลุ่มตัวอย่างมีค่าเฉลี่ยภาระในการดูแลตนเองอยู่ในระดับปานกลาง เมื่อวิเคราะห์ภาระในการดูแลตนเอง 3 ด้านตามทฤษฎีของโอเร็ม พบว่า ภาระในการดูแลตนเอง ที่จำเป็นโดยทั่วไป ที่จำเป็นตามระยะพัฒนาการ และที่จำเป็นในภาวะเบี่ยงเบนทางสุขภาพเมื่อ ติดเชื้อเอชไอวี มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง และเมื่อวิเคราะห์ภาระในการดูแลตนเองที่จำเป็น ในภาวะเบี่ยงเบนทางสุขภาพของกลุ่มตัวอย่างพบว่า กลุ่มตัวอย่างที่มีโรคความดันโลหิตสูง และ โรคไขมันในเลือดสูง มีค่าเฉลี่ยภาระในการดูแลตนเองอยู่ในระดับปานกลาง ส่วนกลุ่มตัวอย่างที่ มีโรคเบาหวานมีค่าเฉลี่ยภาระในการดูแลตนเองอยู่ในระดับมาก พยาบาลควรให้ความสำคัญใน การประเมินการรับรู้ภาระในการดูแลตนเองของผู้ติดเชื้อที่มีกลุ่มอาการเมแทบอลิกและหาทาง จัดการเพื่อลดภาระในการดูแลตนเองที่เกิดขึ้น

This descriptive research aimed to explore the self-care burden among HIV infected persons with metabolic syndrome. The sample were 104 HIV-infected persons who visited the outpatient clinic and were selected by convenience sampling. The instruments included the Demographic and Illness Questionnaire and the Self-care Burden Questionnaire, which were modified based on Oberst's concept of self-care burden. The data were collected from August to November 2013. The results revealed that most of the sample were male, age ranged from 45 to 54 years old, and single. The average duration of HIV infection was 10.5 years and most of them had the CD4 count over 300 cells/ mm. The findings also revealed that there were 79.8% of HIV infected persons with hyperlipidemia, 38.4% with hypertension, and 9.6% with diabetes. The average score of self -care burden among HIV-infected persons with metabolic syndrome was moderate. When classified using Orem's self-care theory, self-care burden among HIV-infected persons with metabolic syndrome about universal self-care requisites, developmental self- care requisites, and health deviation requisites about HIV infection were in moderate level. Furthermore, the results also revealed that the average score of self-care burden among HIV-infected persons with hyperlipidemia and hypertension was moderate, while that in persons with diabetes was high. Nurses should intend to assess self-care burden among HIV-infected persons with metabolic syndrome and provide nursing care to decrease their self- care burden.