การศึกษาเปรียบเทียบความสามารถในการคัดลอกรูปลูกบาศก์ระหว่างผู้ป่วยสมองเสื่อมอัลไซเมอร์และผู้ป่วยสมองเสื่อมจากเส้นเลือด

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความแตกต่างด้านการคัดลอกรูปลูกบาศก์ระหว่างผู้ป่วยสมองเสื่อม (dementia) กับผู้สูงอายุปกติ ความแตกต่างด้านการคัดลอกรูปลูกบาศก์ระหว่างผู้ป่วยสมองเสื่อมอัลไซเมอร์ (Alzheimer's dementia, AD) กับผู้ป่วยสมองเสื่อมจากเส้นเลือด (vascular dementia, VD) และปัจจัยด้านอายุ การศึกษา หรือความรุนแรงของโรคที่มีผลต่อความสามารถในการคัดลอกรูปลูกบาศก์ของผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าว วิธีการศึกษา: ประชากรในการศึกษา ได้แก่ ผู้ป่วย AD และ VD ที่เข้ามารับบริการที่คลินิกความจำ โรงพยาบาลรามาธิบดี และได้รับการวินิจฉัยโดยผ่านการประชุมวิชาการร่วมกันระหว่างจิตแพทย์และรังสีแพทย์ (memory conference) ประกอบด้วย ผู้ป่วย AD 36 ราย VD 26 ราย มีกลุ่มควบคุมเป็นผู้สูงอายุปกติ 40 ราย เก็บข้อมูลการคัดลอกรูปลูกบาศก์จากเวชระเบียน นำมาให้คะแนนการคัดลอกรูปลูกบาศก์ตามวิธีของ Maeshima เปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยของแต่ละกลุ่มและหาปัจจัยที่มีผลต่อการคัดลอกรูปลูกบาศก์ ผลการศึกษา: ผู้ป่วยสมองเสื่อม (AD + VD) มีค่าคะแนนการคัดลอกรูปลูกบาศก์เท่ากับ 14.60 gif.latex?\pm 5.22 ซึ่งแตกต่างจากผู้สูงอายุปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (18.75 gif.latex?\pm 2.99, P = 0.000) ในขณะที่ค่าคะแนนของกลุ่ม AD และกลุ่ม VD ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ปัจจัยด้านการศึกษามีผลต่อความสามารถในการคัดลอกรูปลูกบาศก์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P = 0.000) โดยการศึกษาที่มากทำให้คะแนนการคัดลอกรูปลูกบาศก์เพิ่มขึ้น ในกลุ่มประชากรที่มีการศึกษาตั้งแต่ระดับอนุปริญญาขึ้นไป กลุ่ม AD มีค่าคะแนนการคัดลอกรูปลูกบาศก์เท่ากับ 15.71 gif.latex?\pm 4.46 ซึ่งแตกต่างจากกลุ่ม VD (19.30 gif.latex?\pm 1.16, P = 0.004) และกลุ่มผู้สูงอายุปกติ 19.33 gif.latex?\pm 2.16, P = 0.000) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ในขณะที่คะแนนของกลุ่ม VD และกลุ่มผู้สูงอายุปกติ ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุป: ผู้ป่วยสมองเสื่อมจะมีการถดถอยของความสามารถในการคัดลอกรูปลูกบาศก์เมื่อเทียบกับกลุ่มผู้สูงอายุปกติ ในผู้ป่วยที่มีระดับการศึกษาสูง ผู้ป่วย VD ยังคงสภาพความสามารถในการคัดลอกรูปลูกบาศก์ไว้ได้ ในขณะที่ผู้ป่วย AD ไม่สามารถคงสภาพความสามารถดังกล่าวได้

Objectives: To study the differences in cube copying ability between dementia patients and normal elderly and between Alzheimer's dementia patients (AD) and vascular dementia patients (VD). We also examined factors that affect cub copying ability. Methods: 36 ADs and 26 VDs were enrolled from memory clinic of Ramathibodi hospital. All samples were diagnosed by psychiatrists and radiologists in memory conference. Control populations were 40 normal elderly. Cube copying was collected from OPD cards and scoring was made using Maeshima's method. The average scores among each group were compared. Factors that affected cube copying ability were also assessed. Results: Average cube copying scores in dementia patients (AD + VD, 14.60 gif.latex?\pm 5.22) differed significantly from normal elderly (18.75 gif.latex?\pm 2.99, P = 0.000). Average cube copying scores in AD comparing with VD showed no difference. Educational factor affected cube copying ability significantly (P = 0.000), as level of education increased, the cube copying score increased. For subjects that graduated from diploma degree and above, average cube copying score in AD was 15.71 gif.latex?\pm 4.46 which differed from VD (19.30 gif.latex?\pm 1.16, P = 0.004) and normal elderly significantly (19.33 gif.latex?\pm 2.16, P = 0.000). Whereas average cube copying score in VD compared with normal elderly showed no difference. Conclusion: The dementia patients show impairment of cube copying ability when compare with normal elderly. High educated VD can compensate this impairment but not for high educaed AD.