ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมดูแลทันตสุขภาพเด็กก่อนวัยเรียนของผู้ปกครอง ในอําเภอโพนสวรรค์ จังหวัดนครพนม

Abstract

การศึกษาเชิงสำรวจแบบตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมดูแลทันตสุขภาพเด็กก่อนวัยเรียน ของผู้ปกครองและปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมดังกล่าว กลุ่มตัวอย่างคือผู้ปกครองเด็กก่อนวัยเรียนจำนวน 266 คน จากศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 16 แห่ง ในอำเภอโพนสวรรค์ จังหวัดนครพนม รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลและทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่ศึกษากับพฤติกรรมดูแลทันตสุขภาพเด็กก่อนวัยเรียน ผลการศึกษาพบว่า ผู้ปกครองส่วนใหญ่ (ร้อยละ 57.9) ปฏิบัติในการดูแลทันสุขภาพเด็กในระดับพอใช้ มีเพียง ร้อยละ 10.5 เท่านั้นที่ปฏิบัติอยู่ในระดับดี และ ร้อยละ 31.6 ปฏิบัติอยู่ในระดับต้องปรับปรุง มีน้อยกว่าครึ่งของ ผู้ปกครองที่ปฏิบัติการดูแลอยู่ในระดับดี คือ การแปรงฟัน (40.6%) การได้รับฟลูออไรด์ (25.9%) การพาไปพบทันต แพทย์ (21.8%) และการบริโภคอาหารที่มีผลต่อทันตสุขภาพ (11.3%) การวิเคราะห์ความถดถอย พบเพียงสาม ปัจจัยที่มีผลอย่างมีนัยสำคัญต่อพฤติกรรมดูแลทันตสุขภาพเด็ก คือ การได้รับการสนับสนุนจากเจ้าหน้าที่ (β = 0.288, p <.001) การได้รับการสนับสนุนจากครอบครัว (β = 0.268, p <.001) และการรับรู้ความสามารถตนเอง ในการดูแลทันตสุขภาพเด็ก (β=0.207, p <.001) และสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมดูแลทันตสุขภาพเด็กก่อน วัยเรียนของผู้ปกครองได้ร้อยละ 34 ข้อเสนอแนะการศึกษานี้ควรมีการส่งเสริมพฤติกรรมดูแลทันตสุขภาพเด็กก่อน วัยเรียนแก่ผู้ปกครองโดยการจัดกิจกรรมสุขศึกษาที่เน้นการพัฒนาการรับรู้ความสามารถตนเองในการดูแลทันต สุขภาพเด็กก่อนวัยเรียนของผู้ปกครอง และการให้แรงสนับสนุนทางสังคมผ่านทาง เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและบุคคล ในครอบครัว

This cross-sectional survey research aimed to determine pre-school children dental health care behavior of parents and its affecting factors. There were 266 participating parents from 16 child development centers in Phonsawan District, Nakhornphanom Province. Data were collected by using a structured interview form. The analysis of data was performed to test relationships between the study factors and children dental health care behavior. Results revealed that most of parents performed at a fair level of children dental health care behavior (57.9%). Only 10.5 % of them performed at a good level, while 31.6% performed at an unsatisfied level. There were less than half of the parents who performed care taking at a good level : tooth brushing (40.6%), fluoride enameling (25.9%), routine dentist visiting (21.8), and consuming foods that affecting dental health (11.3%). In multiple regression analysis, the result revealed only three factors - receiving support from public health personnel (β = 0.288, p <.001), receiving support from family (β = 0.268, p <.001), and perceived self-efficacy for child dental health care (β=0.207, p <.001) significantly affected the parent behaviors on children dental health care, and could account for 34% of the variance in the behavior. The findings suggested that the behaviors on children dental health care should be promoted among parents through health education intervention focusing on improving self- efficacy for child dental health care and social support intervention provided by public health personnel and family member.