ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความร่วมมือในการใช้ยาสูดขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ยาวร่วมกับคอร์ติโคสเตียรอยด์ในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอิทธิพลของการรับรู้เกี่ยวกับการควบคุมโรค ความมั่นใจในการใช้ยา ความพร้อมในการใช้ ยา และการสื่อสารระหว่างผู้ป่วยและแพทย์ ในการร่วมกันทำนายความร่วมมือในการใช้ยาสูดขยายหลอดลมชนิด ออกฤทธิ์ยาวร่วมกับคอร์ติโคสเตียรอยด์ในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

รูปแบบการวิจัย: การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนาย

วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง จำนวน 120 คน ที่มาตรวจรักษา ณ แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลระดับตติยภูมิแห่งหนึ่ง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามความร่วมมือ ในการใช้ยา แบบสอบถามการรับรู้ความเจ็บป่วยฉบับย่อแบบวัดความมั่นใจ แบบประเมินความพร้อมในการเปลี่ยนแปลง และแบบประเมินการสื่อสารระหว่างแพทย์และ ผู้ป่วยวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติก

ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นเพศชาย ร้อยละ 95 อายุเฉลี่ย 68.95 (SD = 9.33, Max = 88, Min = 48) มีความร่วมมือในการใช้ยาสูดขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ยาวร่วมกับคอร์ติโคสเตียรอยด์ ร้อยละ 65.8 การรับรู้เกี่ยวกับการควบคุมโรค ความมั่นใจในการใช้ยา ความพร้อมในการใช้ยา และการสื่อสารระหว่างผู้ป่วยและแพทย์ สามารถร่วมกันทำนายความร่วมมือในการใช้ยาสูดขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ยาวร่วมกับคอร์ติโคสเตียรอยด์ในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังได้ร้อยละ 53.8 (Nagelkerke R2 = .538) โดยความมั่นใจในการใช้ยา และความพร้อมในการใช้ยา สามารถทำนายความร่วมมือในการใช้ยาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (OR = 2.01, p < .05 และ OR = 2.41, p < .05) ตามลำดับ

สรุปและข้อเสนอแนะ: พยาบาลควรให้ความสำคัญในการประเมินความพร้อมและความมั่นใจในการใช้ยาของผู้ป่วย และพัฒนาแนวทางการพยาบาลเพื่อส่งเสริมให้ผู้ป่วยเกิดความพร้อมและความมั่นใจในการใช้ยาสูดขยายหลอดลม ชนิดออกฤทธิ์ยาวร่วมกับคอร์ติโคสเตียรอยด์เพิ่มขึ้นต่อไป

Purpose: This study aimed to examine the influences of perception of disease control, medication taking confidence, readiness to take medication, and patient-clinician communication on adherence to inhaled long acting bronchodilators with corticosteroid in patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD).

Design: A correlational predictive research.

Methods: The sample consisted of 120 patients with COPD who received medical treatment at the outpatient department of a tertiary hospital. Data were collected by questionnaires including: Demographic, Medication Adherence Report Scale, Brief Illness Perception, The Confidence Ruler, Readiness to Change and Physician-Patient Communication Behaviors Scale. Data were analyzed by using descriptive statistics and logistic regression analysis. Main findings: According to the findings, the samples were males (95%) with a mean age of 68.95 years (SD = 9.33, Max = 88, Min = 48) and had adherence to inhaled long-acting bronchodilators with corticosteroid at 65.8%. Perception of disease control, medication taking confidence, readiness to take medication and patient-clinician communication were accounted for 53.8% of variance in explaining adherence to inhaled long-acting bronchodilators with corticosteroid in patients with chronic obstructive pulmonary disease (Nagelkerke R2 = .538). It was also found that medication taking confidence and readiness to take medication could predict inhaled therapy adherence in COPD (OR = 2.01, p < .05 and OR = 2.41, p < .05), respectively.

Conclusion and recommendations: Nurses should give precedence to assess COPD patients’ readiness and confidence in using inhaled long-acting bronchodilators with corticosteroid and develop a nursing practice guideline to improve the readiness and confidence in taking these inhaled medications.