Factors related to the occurrence of diarrheal disease among under-five children in Lalitpur district of Nepal

Abstract

A cross-sectional descriptive study was conducted to identify the factors (socio-demographic, behavioral, child, environmental and sanitation) related to the occurrence of diarrheal disease in under-five pre-school children in the Lalitpur district of Nepal. Data of 179 caregivers of the under-five children were collected from two urban schools, during the winter season (Jan-Feb, 2010) where the incidence of diarrhea was high. Data were collected by structured questionnaire and face to face interviews in both schools. Chi-square test and Multiple Logistic Regression were used to identify factors related to the occurrence of diarrheal disease. Caregivers were mostly female (78.77%), and 72.63% were mothers. 46.93% had secondary education or higher, and 39.11% were of low family income. More than half had a fair level of knowledge. 49.16% had good diarrhea practice, and 88% believed that first teeth emergence can cause diarrhea. Most of their children were 37- 48 months old. 82.68% had normal birth weight, and 46.93% had exclusive breastfeeding. Most caregivers reported no diarrhea in their children in the month prior to the day of the interview, 20.67% reported one episode, and only 0.56% reported two episodes. 86.84% had watery type of diarrhea. Diarrhea occurred more often in children of ≥ 30 years old female caregivers with primary education and having poor practice on diarrhea. Diarrhea also occurred more often in children with low birth weight and not exclusively breastfed. However, there was no statistically significant association. Two factors were statistically significant associated with the occurrence of diarrheal disease: unhygienic drinking water storage system (O.R.= 2.53, 95% CI = 1.12 - 5.73) and unhygienic drainage system by having blocked drainage near by around the house, (O.R. = 2.12, 95% CI = 1.02 - 4.41). Clean storage of drinking water and hygienic drainage system should be encouraged. A good sewerage system may be expected to have a long term impact in the prevention of diarrhea.

การศึกษาแบบตัดขวางเพื่อค้นหาการปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคอุจจาระร่วงในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปีในอำเภอลาลิพัว ประเทศเนปาล ดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลโรงเรียนที่อยู่ในเมือง 2 แห่งในช่วงฤดูหนาว (มกราคม - กุมภาพันธ์ 2553) ซึ่งเป็นช่วงที่มีอุบัติการณ์ของโรคอุจจาระร่วงสูง โดยการสัมภาษณ์ผู้ดูแลเด็กจำนวน 179 คนตามแบบสอบถามที่สร้างขึ้น วิเคราะห์ข้อมูลด้วย Chi-square test และ Multiple Logistic Regression ผู้ดูแลเด็กส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง และเป็นมารดาของเด็ก 46.93% ของผู้ดูแลเด็กจบการศึกษาระดับมัธยมตอนต้น หรือสูงกว่า 39.11% มีรายได้ครอบครัวน้อย มากกว่า ครึ่งหนึ่งของผู้ดูแลเด็กความรู้เกี่ยวกับโรคอุจจาระร่วงในระดับปานกลาง 49.16% ของผู้ดูแลเด็ก มีการปฏิบัติที่ถูกต้องเกี่ยวกับโรคอุจจาระร่วง 88% เชื่อว่าฟันน้ำนมที่ขึ้นซี่แรกสามารถเป็นสาเหตุของการเกิดโรคอุจจาระร่วงในเด็กได้ เด็กส่วนใหญ่มีอายุ 37-48 เดือน 82.68% ของเด็ก มีน้ำหนักแรกเกิดปกติ และ 46.33%ได้กินนมมารดาอย่างเดียว เด็กส่วนใหญ่ไม่เป็นโรคอุจจาระร่วงในช่วง 1 เดือนที่ผ่านมา มีเพียง 20.67% ที่เป็น 1 ครั้งและมีเพียง 0.56% ที่เป็น 2 ครั้ง 86.84% เป็นโรคอุจจาระร่วงแบบถ่ายเป็นน้ำ โรคอุจจาระร่วงในเด็กพบมากในกลุ่มที่ผู้ดูแดเด็กอายุมากกว่า หรือเท่ากับ 30 ปี จบการศึกษาระดับประถมศึกษาและมีกาปฏิบัติที่ไม่ถูกต้องเกี่ยวกับโรคอุจจาระร่วง เด็กที่มีน้ำหนักแรกเกิดต่ำกว่ามาตราฐาน และไม่ได้รับนมแม่อย่างเดียวในช่วง 6 เดือนแรก พบว่ามีสัดส่วนการเป็นโรคอุจจาระร่วงได้สูง แต่ความสัมพันธ์นี้ไม่พบว่ามีนัยสำคัญทางสถิติ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคอุจจาระร่วงอย่างนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การใช้ภาชนะเก็บน้ำดื่มที่ไม่สะอาด (O.R.= 2.53,95% CI = 1.12 - 5.73)และการมีสิ่งกีดขวางการระบายน้ำดื่มรอบบริเวณบ้าน(O.R.= 2.12,95% CI = 1.02 - 4.41)ควรมีการส่งเสริมให้ประชาชนใช้ภาชนะที่สะอาดในการเก็บน้ำดื่ม และการดูแลไม่ให้มีสิ่งกีดขวางการระบายของน้ำรอบบริเวณบ้าน การมีระบบระบายของเสียที่ดีน่าจะส่งผลต่อการป้องกันการเกิดโรคอุจจาระร่วงได้ในระยะยาว