ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน ที่มารับบริการ ณ โรงพยาบาลรามาธิบดี

Abstract

โรคเบาหวานเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ ทำให้ประเทศต้องสูญเสียค่าใช้จ่ายอย่างมากในการ ดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวาน การส่งเสริมให้ผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดจะช่วย ลดการเกิดภาวะแทรกซ้อนซึ่งจะเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ การศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรม การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ (cross-sectional survey research) กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มารับบริการในคลินิกโรคเบาหวานแผนกเวชศาสตร์ทั่วไป โรงพยาบาลรามาธิบดี กรุงเทพมหานคร จำนวน 150 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์และทำ การสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างรายบุคคลเพียงครั้งเดียว วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสถิติสำเร็จรูป โดยใช้ สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบความสัมพันธ์ด้วยสถิติ Chi – square ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยด้านคุณลักษณะทางประชากรและสังคม ได้แก่ เพศ อายุ สถานภาพ สมรส การศึกษา รายได้ของผู้ป่วยเบาหวาน และปัจจัยด้านความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวานและการป้องกันกัน ภาวะน้ำตาลในเลือดสูงไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วย เบาหวาน(p>0.05) ส่วนการรับรู้ความสามารถของตนเองในด้านการควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย และ การรับประทานยา มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานอย่าง มีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ข้อเสนอแนะจากการวิจัยในการจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพให้ผู้ป่วย โรคเบาหวานควรมีการพัฒนาการรับรู้ความสามารถตนเองให้กับผู้ป่วยโดยเน้นให้ผู้ป่วยมีความสามารถใน การควบคุมตนเองเรื่องการบริโภคอาหาร การออกกำลังกายที่เหมาะสม และการรับประทานยา จะช่วยให้ ผู้ป่วยสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้

Diabetes mellitus is one of the important public health problems of Thailand and costs a high expense for treatment. Therefore, promoting the diabetic patients to take care of themselves for controlling blood sugar level will be helpful for lowering dangerous complications. This study was a cross-sectional survey research aiming to investigate the factors affecting blood sugar control behavior of diabetic patients. The samples were 150 diabetic patients who received health service at the Diabetic Clinic of the Department of General Medicine, Ramathibodi Hospital, Bangkok. The data were collected by using the interview schedule developed systematically by the researcher. Data analysis was done by using programmed computer and the descriptive statistics in regard to percentage, arithmetic mean, and standard deviation were computed. The relationship between variables was tested by using Chi-square test. The research results found that there was no relationship between socio-demographic characteristics in regard to sex, age, marital status, education, income of the sampled diabetic patients, and knowledge about diabetes and prevention of high blood sugar and their diabetic control behavior (p>0.05). Significant relationship was found between diabetic control behavior of the sampled diabetic patients and their perceived self-efficacy in regard to food consumption control, exercise and taking diabetic medicine (p<0.001). This study recommends that in organizing health promotion activities for diabetic patients, perceived self-efficacy should be promoted among the diabetic patients by emphasizing on the development ability and skills in food consumption control, appropriate exercise and taking diabetic medicine which will help them control their blood sugar effectively.