พฤติกรรมการดูแลสุขภาตนเองของผู้รับบริการจากหน่วยตรวจสุขภาพเคลื่อนที่ของสำนักงานบริการเทคโนโลยีสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

Abstract

พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยลดขนาดและความรุนแรงของ ปัญหาการเจ็บป่วย การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองและ ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้รับบริการจากหน่วยตรวจสุขภาพเคลื่อน ที่ของสำนักงานบริการเทคโนโลยีสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัย มหิดล โดยเก็บข้อมูลจากผู้รับบริการ ซึ่งเป็นผู้ปฏิบัติงานในหน่วยงานภาครัฐ ณ หน่วยตรวจสุขภาพ เคลื่อนที่ จำนวน 400 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้สถิติการแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบน มาตรฐาน และทดสอบอิทธิพล ของตัวแปรที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง โดยวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัย พบว่า พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองโดยรวม อยู่ในระดับปานกลาง และเมื่อ พิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง ด้านอบายมุข อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ ด้านอโรคยา และด้านอนามัยสิ่งแวดล้อม ส่วนด้านการผ่อนคลายความเครียด ด้านการ ออกกำลังกาย และด้านการรับประทานอาหาร อยู่ในระดับปานกลาง ส่วนใหญ่มีความรู้เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพตนเอง อยู่ในระดับสูง และมีเจตคติต่อการดูแลสุขภาพ ตนเองโดยรวม อยู่ในระดับมาก ตัวแปรที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง คือ เพศ อายุ การมีสถานภาพสมรส อาชีพข้าราชการ ความรู้เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ เจตคติต่อการดูแลสุขภาพ การบริการของสถานบริการสุขภาพ นโยบายการส่งเสริมสุขภาพ การได้รับข่าวสารเกี่ยวกับ สุขภาพจากบุคคลต่างๆ และสามารถร่วมทำนายความแปรปรวนของพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ ตนเอง ได้ร้อยละ 23.50 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ส่วนระดับการศึกษา รายได้ต่อเดือน และการได้รับข่าวสารเกี่ยวกับสุขภาพจากสื่อต่างๆ ไม่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง

Self-care is one of the important factors in decreasing the size and severity of such illness. The objectives of this study were to study the self-care behavior and factors affecting this behavior of the clients of the health mobile units of The Office of Public Health and Environmental Technology Services, Faculty of Public Health, Mahidol University (OPHETS). The data were collected by using questionnaire from 400 clients working in the government offices who used the health mobile units of OPHETS during 2007. The equipments of collecting data are the questionnaires that analyze the data by using the frequency, percentage, mean, standard deviation and test the influence of variables that affect to the behavior of self-care by stepwise multiple regression. The results showed that the overall self-care behavior was in moderate level. Considering each area, the substance abuse behavior was in the high level, disease prevention and environmental health was in moderate level. Stress management, exercise and eating behavior were in the moderate level. Majority of the subjects had high level of self-care knowledge, the attitude of self-care was in the high level. Factors significantly affecting selfcare behavior(p = 0.05) including female, age, marriage status, being government official, knowledge about self-care, attitude toward self-care, health service of health center, health promotion policy and health related information from person. On the other hand educational level, monthly income, and health related information from media did not affect self-care behavior. Analysis of the stepwise multiple regression revealed that factors significantly affecting self-care behavior could predict self-care behavior 23.50 percent of self-care behavior at the significantly level of 0.05.