การพัฒนาระบบการบริหารยาที่มีความเสี่ยงสูงในโรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน

Abstract

ยาที่มีความเสี่ยงสูง(high alert drug) หมายถึง ยาที่มีความเสี่ยงที่อาจจะเกิดอันตรายกับผู้ป่วยเมื่อเกิดการใช้ผิดพลาด แม้เพียงเล็กน้อย ก็อาจทําให้ผู้ป่วยเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยาที่รุนแรงได้ดังนั้น แนวทางในการบริหารยากลุ่มนี้จําเป็นต้องชัดเจน ผู้บริหารยาต้องสามารถเข้าถึงข้อมูลการใช้ยาและติดตามการใช้ยาได้ง่ายเพื่อลดความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายต่อผู้ป่วย วัตถุประสงค์: 1) เพื่อศึกษาข้อมูลยาที่มีความเสี่ยงสูงและอุบัติการณ์ความคลาดเคลื่อนจากการใช้ยาในโรงพยาบาล 2) พัฒนาระบบการบริหารยาที่มีความเสี่ยงสูงและ3) เปรียบเทียบอุบัติการณ์ความคลาดเคลื่อนจากการใช้ยาก่อนและหลังการใช้ระบบที่พัฒนาขึ้นวิธีการ:เป็นการ ศึกษาย้อนหลังโดยเก็บข้อมูลการใช้ยาของผู้ป่วยจากระบบ Hospital Information System และอุบัติการณ์ของความคลาดเคลื่อนจากการใช้ยากับผู้ป่วยในโรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อนจากระบบคลาวด์ทั้ง ก่อนการพัฒนาระบบยาระหว่าง วันที่ 1 ตุลาคม 2561 – 30 กันยายน 2563 และหลังการพัฒนาระบบยาระหว่าง วันที่ 1 ตุลาคม 2563 – 30 กันยายน 2565 และนําอุบัติการณ์ที่เกิดขึ้นมาเปรียบเทียบผลการวิจัย: ยาที่มีความเสี่ยงสูงมีจํานวน 13 รายการ พบว่าจํานวนอุบัติการณ์ความคลาดเคลื่อนจากการใช้ยากับผู้ป่วย 3 ครั้งโดยมีผู้ป่วยอาการรุนแรง 1 รายก่อนการพัฒนาและเมื่อได้จัดทําคู่มือ แบบบันทึกติดตามการใช้ยา วิธีการเข้าถึงข้อมูลยา ฯลฯ พบว่าจํานวนอุบัติการณ์ดังกล่าว ลดลงเหลือ 2 ครั้งและไม่มีผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงหลังการพัฒนา สรุปผล: พบว่าการพัฒนาระบบการใช้ยาที่มีความเสี่ยงสูงทําให้ผู้บริหารยาสามารถเข้าถึงข้อมูลยาได้ง่ายและรวดเร็วและมีแนวทางการใช้ยาและการเฝ้าระวังที่ชัดเจน ทําให้เพิ่มความปลอดภัยต่อผู้ป่วย และสามารถลดอัตราการเกิดความคลาดเคลื่อนจากการใช้ยากลุ่มนี้ได้

In a hospital, both pharmacists and nurses are mainly responsible for medications as prescribed by the physicians to the patients. Their skills and knowledge on medication administrations are crucial and needed to ensure that the patients will receive the appropriate, correct and safe medications. However, medication errors, although may rarely occur, may lead to inappropriate and undesirable consequences. The medication errors, which are preventable, are one of the important patient safety problems. The errors can happen at every stage of the medications including prescription, transcription, preparation, dispensing, administrating and/or monitoring of the patients. Many factors are involved in the medication errors. For examples, a weak medication system, the poor work conditions such as heavy workload of the personnel and the human factors such as fatigue or lack of medication knowledge. While any inappropriate medications can potentially cause harm to the patients, the errors involving the administrations of a group of selected drugs, so called the high-alert drugs (HAD), are frequently associated with the risks and the serious injuries of the patients. Even a minimal HAD mismanagement may cause the patient to have the serious adverse drug reactions. Additionally, HAD are most often prescribed to inpatients who are already predisposed to the severe illnesses. Therefore, the hospital policy and guidelines for health personnel in the administrations of HAD to the patients needed to be clear and precise. The Hospital for Tropical Diseases, Faculty of Tropical Medicine, is a 250-bed hospital with specialty in tropical and general medicine. Medication errors occurred in the hospital were rare but had the increasing tendency. Objectives of this study: 1) review on HAD and incidences of medical errors in the hospital; 2) develop the management system for drug monitoring and prevention of the medication errors; and 3) compare the incidences of the medical errors before and after the management system development. Methods: This research is a retrospective study involving collection of HAD usage data from the Hospital Information System installed in a personal computer and medication incidence reports from the cloud system of the hospital between October 1, 2018-September 30, 2020, before development of the drug management system and between October 1, 2020-September 30, 2022, after the development of the drug management system. The medication errors reported between the two periods were then compared. Results: There were 13 HAD items and 3 medication errors with one severe case of the patient reported during the first period. The drug management system involving HAD usage manual, HAD monitoring record form after drug administration and methods for accessing the HAD administration information were developed and implemented during the second period. It was found that 2 medical errors occurred but no severe case of the patient after the drug management system implementation. Conclusion: the HAD management system developed enables the medication administrators an easier and faster access to the HAD information than the previous system. The standard guidelines for HAD administration and monitoring system developed increase the patient safety and would reduce the incidence of medication errors in the future.