อิทธิพลของความแตกฉานด้านสุขภาพ การรับรู้การสนับสนุนทางสังคม และความรู้สึกไม่แน่นอนในความเจ็บป่วยต่อภาวะการทําหน้าที่ในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอิทธิพลของความแตกฉานด้านสุขภาพ การรับรู้การสนับสนุนทางสังคม และความรู้สึกไม่แน่นอนในความเจ็บป่วยต่อภาวะการทําหน้าที่ในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังรูปแบบการวิจัย: การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทํานาย วิธีดําเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังจํานวน 85 คน ที่มารับการตรวจรักษาตามนัด ณ คลินิกโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง แผนกผู้ป่วยนอก สถาบันโรคทรวงอก ระหว่างเดือนมีนาคมถึงเมษายน 2556 เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความแตกฉานด้านสุขภาพขั้นพื้นฐานสําหรับผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง แบบสอบถามความรู้สึกหลากหลายมิติเกี่ยวกับความช่วยเหลือทางสังคม แบบสอบถามความรู้สึกไม่แน่นอนในความเจ็บป่วย และแบบสอบถามเกี่ยวกับภาวะการทําหน้าที่ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นเพศชายร้อยละ 92.9 อายุเฉลี่ย 70.7 ปี (SD = 10.3) ความแตกฉานทางด้านสุขภาพ การรับรู้การสนับสนุนทางสังคม และความรู้สึกไม่แน่นอนในความเจ็บป่วย สามารถร่วมกันทํานายภาวะการทําหน้าที่ในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังได้ ร้อยละ 22.9 (R2 = .229, p < .001) โดยความรู้สึกไม่แน่นอนความเจ็บป่วยเป็นปัจจัยเดียวที่สามารถทํานายภาวะการทําหน้าที่ในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (β = - .29, p < .05) สรุปและข้อเสนอแนะ: พยาบาลควรประเมินความรู้สึกไม่แน่นอนในความเจ็บป่วยในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เพื่อวางแผนจัดกิจกรรมทางการพยาบาลที่เหมาะสมเพื่อลดความรู้สึกไม่แน่นอนในความเจ็บป่วย ซึ่งจะช่วยส่งเสริมภาวะการทําหน้าที่ในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

Purpose: To examine the influence of health literacy, perceived social support, and uncertainty in illness on functional status in patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD)Design: A correlational predictive research.Method: A sample consisted of 85 patients with COPD who came for follow-up at the COPD clinic of the Central Chest Institute of Thailand between March and April, 2013. Data were collected using five research instruments: a demographic questionnaire; the Assessment of Functional Health Literacy for Patient with Chronic Obstructive Pulmonary Disease; Multi-dimensional Scale of Perceived Social Support; the Mishel Uncertainty in Illness Scale-Community Version, and Functional Status Inventory (short form). Data were analyzed using descriptive statistics and multiple regression analysis.Main findings: The results showed that the majority of participants (92.9%) was male, with average age of 70.7 years (SD = 10.3). Health literacy, perceived social support, and uncertainty in illness could jointly explain 22.9% of variance in the functional status of patients with COPD (R2 = .229, p <.001) while uncertainty in illness was the only factor that significantly predicted functional status in patients with COPD (β = - .290, p < .05).Conclusion and recommendations: It is suggested that nurses should assess the uncertainty in illness among COPD patients in order to develop an appropriate nursing intervention to decrease uncertainty in illness which will help promote functional status in patients with COPD