ผลของโปรแกรมส่งเสริมการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบลบึงบอน อําเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี

Abstract

การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเป็นมาตรการป้องกันและบริการฟรี ในการจัดบริการสุขภาพ แต่สตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30-60 ปี ยังเข้ารับการตรวจคัดกรองน้อย การวิจัยกึ่งทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบึงบอน อำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคม กลุ่มตัวอย่างเป็นสตรีอายุ 30-60 ปี จำนวน 66 คน แบ่งเป็น 2 กลุ่มๆ ละ 33 คน กลุ่ม ทดลองได้รับโปรแกรมสุขศึกษานาน 6 สัปดาห์ เก็บรวบรวมข้อมูลก่อน - หลังการทดลองด้วยแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ Paired t-test, Independent t-test และ Z-test ภายหลังการทดลอง พบว่า กลุ่มทดลองมีการรับรู้โอกาสเสี่ยงของการเป็นโรคมะเร็งปากมดลูก การรับรู้ความรุนแรงของโรคมะเร็งปากมดลูก และการรับรู้ประโยชน์ของการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก สูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม และสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) และรับรู้อุปสรรคของการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกลดลงกว่าก่อนการทดลอง และลดลงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) นอกจากนี้ กลุ่มทดลองมาเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก มากกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (72.7% vs 36.4%, p=0.007) ดังนั้น โปรแกรมสุขศึกษา นี้สามารถช่วยให้สตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30-60 ปี มาเข้ารับการตรวจคัดกรองมากขึ้น จึงควรบูรณาการไว้ ในงานประจำเพื่อป้องกันโรคมะเร็งปากมดลูกของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลต่อไป

Cervical cancer screening is a preventive measure and free service in health care service. However, many women aged 30-60 years still fail to undergo screening tests. The purpose of this quasi-experimental research was to examine the effects of a promotion program applying a health belief model and social support on women’ s uptake of cervical cancer screening at Bungborn sub-district health promoting hospital, Nongsua district, Pathumthani province. A sample of 66 women, aged 30–60 years, was divided equally into experimental and comparison groups, (33 each). The experimental group received the program for 6-weeks. Data were collected at pre-and post-intervention program by interviews. Data were analyzed using descriptive statistics and inferential statistics, Paired t-test, Independent t-test and Z-test. The results revealed that, the experimental group were significantly higher score than the comparison group (p<0.001) in their perception of: susceptibility and severity of cervical cancer; the benefits of cervical cancer screening, and; lower score for perceived barriers to cervical cancer screening. Furthermore, the experimental group used the cervical cancer screening services significantly more than the comparison group (72.7% vs 36.4%, p=0.007). Thus, this program can encourage the women to cervical cancer screening and should integrate and apply in the normal schedule for preventive services in this and other sub-district health promoting hospitals