การทำแผนที่การเฝ้าระวังควบคุมโรคระดับหลังคาเรือนด้วยโปรแกรมฟรีแวร์ด้านระบบภูมิสารสนเทศ

Abstract

แผนทีสำหรับการเฝ้าระวังควบคุมโรคในระดับหลังคาเรือน เป็นข้อมูลสำคัญสำหรับการควบคุมโรค การทำแผนที่อย่างถูกต้องเชิงพื้นที่เป็นเรื่องค่อนข้างยุ่งยาก โดยบางครั้งจะเป็นการสำรวจภาคสนาม แล้วทำแผนที่ด้วยมือ เช่น แผนที่เดินดินสำหรับงานระบาดวิทยา เนื่องจากปัจจุบันมีความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยี่ระบบภูมิสารสนเทศ (Geoinformation) สำหรับการทำแผนที่ จึงได้ศึกษาหาโปรแกรมและวิธีการด้านระบบภูมิสารสนเทศ เพื่อการใช้งานด้านสาธารรสุข ในการแผนที่เฝ้าระวังควบคุมโรค สำหรับกรณีมีข้อจำกัดทางด้านงบประมาณและบุคลากรที่มีความรู้ด้านระบบภูมิสารสนเทศ ผลการศึกาพบว่าโปรแกรมฟรีแวร์ที่เหมาะสมสำหรับนำมาใช้งานคือ Google Earth, NR armin และ Map WindowGIS โดยได้แสดงขั้นตอนวิธีการทำแผนที่อย่างละเอียด และได้แผนที่ตำแหน่งบ้านที่สำรวจด้วยภาพดาวเทียม แผนที่บ้านที่พบผู้ป่วยและกลุ่มบ้านในรัศมี 100 เมตร และแผนที่บ้านที่พบและไม่พบลูกน้ำยุงลาย สำหรับการเฝ้าระวังควบคุมโรคระดับหลังคาเรือน โดยใช้ข้อมูลกรณีศึกษาโรคไข้เลือดออก จากข้อมูลภาคสนามในพื้นที่หมู่ 10 ตำบลหัวสำโรง อำเภอแปงยาว จังหวัดฉะเชิงเทรา ผู้สนใจในการทำแผนที่การเฝ้าระวังควบคุมโรค สามารถศึกษาและทำตามขั้นตอนที่แสดงไว้โดยคณะผู้วิจัยได้แสดงแหล่งข้อมูลที่สำคัญจากอินเตอร์เน็ตสำหรับโหลดโปรแกรทฟรีแวร์ดังกล่าวสำหรับทำแผนที่ใช้ในงานวิจัย หรือประยุกต์ใช้ในการควบคุมโรคต่างๆ เช่น การแจ้งเตือน การแลกเปลี่ยนข้อมูล และวางแผนควบคุมโรค เป็นต้น เป็นการช่วยสนับสนุนการแก้ไขปัญหาด้านสาธารสุขของประเทศ