ปัจจัยทำนายการรู้คิดในผู้ป่วยที่มีภาวะหายใจผิดปกติขณะหลับ

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอำนาจการทำนายของ ระดับความรุนแรงของภาวะหายใจผิดปกติขณะหลับ ดัชนีมวลกาย ระดับแอลบูมินในเลือด และระดับของกิจกรรมทางกายต่อการรู้คิดในผู้ป่วยที่มีภาวะหายใจผิดปกติขณะหลับ

รูปแบบการวิจัย: การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนาย

วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่มีภาวะหายใจผิดปกติขณะหลับจำนวน 140 คนที่มารับบริการที่ห้องตรวจโสต ศอ นาสิก คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล โดยกลุ่มตัวอย่างต้องมีอายุ 18 ปีขึ้นไป และมีคะแนนทดสอบระดับความง่วงนอนเอ็บเวิร์ธมากกว่าหรือเท่ากับ 10 เก็บข้อมูลโดยใช้แบบบันทึกข้อมูล แบบทดสอบระดับความง่วงนอนจากเอ็บเวิร์ธภาษาไทยฉบับปรับปรุง แบบประเมินขนาดของกิจกรรมทางกาย และแบบประเมินสภาพสมอง MMSE-Thai 2002 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติถดถอยพหุโลจิสติก

ผลการวิจัย: ผู้ป่วยที่มีภาวะหายใจผิดปกติขณะหลับที่มีระดับแอลบูมินในเลือดต่ำกว่าเกณฑ์ปกติ สามารถทำนายโอกาสเกิดภาวะพร่องการรู้คิด (AOR = 11.87, 95%CI = 2.91, 48.35, p < .001) และผู้ป่วยที่มีภาวะหายใจผิดปกติขณะหลับที่มีระดับกิจกรรมทางกายที่ไม่เพียงพอ สามารถทำนายโอกาสเกิดภาวะพร่องการรู้คิด (AOR = 63.84, 95%CI = 16.76, 243.16, p < .001) ซึ่งตัวแปรทั้งสองร่วมกันทำนายภาวะพร่องการรู้คิดได้ร้อยละ 66.8 (Negelkerke R2 = .668)

สรุปและข้อเสนอแนะ: ผลการวิจัยพบว่า ระดับแอลบูมินที่ต่ำกว่าเกณฑ์และการมีกิจกรรมทางกายที่ไม่เพียงพอร่วมทำนายการเกิดภาวะบกพร่องทางการรู้คิดในผู้ป่วยที่มีภาวะหายใจผิดปกติขณะหลับอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ดังนั้น พยาบาลควรติดตามระดับแอลบูมินที่ต่ำ และแนะนำเรื่องการรับประทานอาหารเพื่อเพิ่มระดับแอลบูมิน ส่งเสริมการจัดกิจกรรมทางกายที่เหมาะสมและเพียงพอตามวัย เพื่อลดการเกิดภาวะพร่องการรู้คิด

Purpose: To investigate the predictive power of the severity of sleep apnea/hypopnea, body mass index, serum albumin, and physical activity in cognitive function of patients with sleep-related breathing disorders.

Design: Predictive research design.

Methods: The sample consisted of 140 patients with sleep-related breathing disorders receiving services in Otolaryngology Department at Faculty of Medicine Vajira Hospital. The eligible subjects had to be 18 years and above and have ten points on Epworth Sleepiness Scale. Questionnaires used in the study were the demographic and health data record form, the Epworth Sleepiness -Thai version, Physical Activity Questionnaire, and Mini-Mental State Examination Thai 2002. Data were analyzed using descriptive statistics and multiple logistic regression.

Main findings: Patients with sleep-related breathing disorders who had lower serum albumin levels have cognitive impairment (AOR = 11.87, 95%CI = 2.91, 48.35, p < .001). Patients with sleep-related breathing disorders who had insufficient physical activity also had cognitive impairment (AOR = 63.84, 95% CI = 16.76, 243.16, p < .001). In addition, both lower serum albumin and insufficient physical activity was able to predict cognitive impairment at 66.8 percent (Negelkerke R2 = .668).

Conclusion and recommendations: The result showed the statistically significant prediction of lower serum albumin level and insufficient physical activity on cognitive impairment of patients with sleep-related breathing disorders. Therefore, nurses should monitor albumin level and advice the patients on intake of specific protein nutrients. Encourage age-appropriate physical activity to reduce cognitive impairment.