ผลของโปรแกรมการกำกับตนเองต่อพฤติกรรมการรับประทานอาหารในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการกำกับตนเองต่อพฤติกรรมการรับประทานอาหารในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้ รูปแบบการวิจัย: การวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่มมีกลุ่มควบคุม วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเข้ารับการรักษาที่คลินิกโรคเบาหวาน แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่งในจังหวัดตรัง จำนวน 54 คน คัดเลือกตามเกณฑ์คัดเข้าและสุ่มแบ่งกลุ่มโดยใช้แบบบล็อกสุ่มสมบูรณ์เป็นกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 27 คน และกลุ่มทดลอง 27 คน โปรแกรมการกำกับตนเองที่ประยุกต์ใช้ทฤษฎีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพแบบผสมผสาน ใช้เวลา 8 สัปดาห์ กลุ่มทดลองได้รับการพยาบาลตามปกติร่วมกับการให้ความรู้และการทำกิจกรรมกลุ่มในสัปดาห์ที่ 1 และ 2 โทรศัพท์ติดตามในสัปดาห์ที่ 3, 5 และ 7 ส่วนในกลุ่มควบคุมได้รับการบริการตามปกติ ประเมินพฤติกรรมการรับประทานอาหารก่อนและหลังสิ้นสุดโปรแกรมในสัปดาห์ที่ 9 วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติพรรณนา ไคสแควร์ และสถิติทดสอบที

ผลการวิจัย: ภายหลังการทดลองในสัปดาห์ที่ 9 กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการรับประทานอาหารเพิ่มขึ้นมากกว่าก่อนได้รับโปรแกรม (p < .001) และเพิ่มขึ้นมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) สรุปและข้อเสนอแนะ: การศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า โปรแกรมการกำกับตนเองทำให้ผู้สูงอายุมีพฤติกรรมการรับประทานอาหารดีขึ้นใน 8 สัปดาห์ พยาบาลควรนำโปรแกรมนี้ไปประยุกต์ใช้ในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหารให้ดีขึ้น

Purpose: To examine the effect of self-regulation program on dietary behavior among older adults with uncontrolled type 2 diabetes. Design: Randomized controlled trial. Methods: The sample was 54 older adults with uncontrolled type 2 diabetes. The participants, who received treatment from a diabetes clinic at a community hospital in Trang province, were randomized using complete block design and divided into experimental and control groups with 27 participants each, based on inclusion criteria. The self-regulation program based on the integrated health behaviour change theory was conducted over a period of 8 weeks. The experimental group received both routine care and educational sessions with group activities at weeks one and two followed by telephone monitoring at weeks three, five and seven. The control group received only routine care. Their dietary behavior was assessed at baseline and at week nine. Data were analyzed by descriptive statistics, chi-square test, and t-test. Main findings: At week nine, the mean difference in dietary behavior of the experimental group was significantly higher than that at baseline (p < .001) and of the control group (p < .001). Conclusion and recommendations: This study showed that the self-regulation program was effective by enhancing dietary behaviour within 8 weeks. Nurses should apply this program with older adults with uncontrolled type 2 diabetes to enhance their dietary behavior.