กระบวนการพัฒนาแผนแม่บทงานวิจัยสำหรับองค์กรอย่างมีส่วนร่วมในคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการมีส่วนร่วมในการพัฒนาแผนแม่บทงานวิจัย โดยวิธีการศึกษาเชิงคุณภาพด้วยการจัดสนทนากลุ่มและอภิปรายกลุ่ม ซึ่งประกอบด้วยกลุ่มผู้บริหารงานวิจัย กรรมการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การวิจัย นักวิจัย ผู้ประสานงานวิจัย และหัวหน้างานสนับสนุนภายในองค์กร ผลการศึกษาพบว่าแผนแม่บทงานวิจัยสาหรับองค์กรสามารถแบ่งเป็น 4 ส่วน คือส่วนที่ 1 การพัฒนานโยบายการวิจัย ได้แก่ การแสวงหาแหล่งทุน การสร้างความพร้อมด้านบุคลากรและสิ่งอำนวยความสะดวก และการบริหารงานวิจัยตามศักยภาพ ส่วนที่ 2 การพัฒนาทิศทางการวิจัย ได้แก่ การวิจัยเพื่อสร้างศักยภาพทางเศรษฐกิจระดับชาติ การวิจัยเพื่อตอบโจทย์ประเด็นสังคม และการวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้ ส่วนที่ 3 การพัฒนาแผนปฏิบัติการ ได้แก่ การบริหารงานวิจัยตามยุทธศาสตร์ การสร้างความพร้อมบุคลากรและสิ่งอานวยความสะดวก การดำเนินโครงการ/แผนงานต่อเนื่อง การถ่ายทอดและเผยแพร่ผลงาน และการบริหารผลประโยชน์จากงานวิจัย และส่วนที่ 4 การขับเคลื่อนและการประเมินผล โดยองค์กรต้องสร้างกลไกขับเคลื่อนแผนแม่บทสู่การปฏิบัติโดยอาศัยการมีส่วนร่วมของบุคลากรตั้งแต่ระดับนโยบาย และระดับปฏิบัติการ รวมทั้งประเมินความก้าวหน้าของแผนปฏิบัติการ ตามกรอบระยะเวลา จากผลลัพธ์ของตัวชี้วัดที่กำหนดไว้ เพื่อปรับปรุงกลยุทธ์ให้เหมาะสมซึ่งจะส่งผลต่อการบรรลุเป้าหมายของแผนแม่บทอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป

The purpose of this study was to evaluate the participation in an organization for development of a research master plan. This was a qualitative study involving discussions with a focus group composed of a research management team, a research committee, researchers, research coordinators, and heads of supporting staff in the Faculty of Environment and Resource Studies, Mahidol University. The results showed that the research master plan can be divided into four parts: Part one, the development of research policies including seeking funding sources, preparing employees for conducting a research project and facilities, and management of research based on potential; Part two, the development of research directions such as research affecting national economy, research for social issues, and research for academic development; Part three, the action plan development such as tactics following a strategic plan, preparing employees and facilities for conducting a research project, continuation of research, research publication and transfer, and benefit management from research; Part four, driving and evaluating the plan using a mechanism created and implemented by the organization through the participation from the management level to the operational level for achieving the master plan.