ความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในพนักงานผลิตเซรามิกของโรงงานขนาดใหญ่ จังหวัดลำปาง

Abstract

ความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างเป็นปัญหาทางสุขภาพที่สำคัญที่พบในพนักงานผลิตเซรามิก เนื่องจากกระบวนการผลิตเซรามิกมีลักษณะท่าทางในการทำงานที่ไม่เหมาะสม ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงก่อให้เกิดอาการบาดเจ็บได้ การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่มีผลต่อความผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของพนักงานผลิตเซรามิก ของโรงงานเซรามิกขนาดใหญ่ในจังหวัดลำปาง จำนวน 242 คน โดยใช้แบบสัมภาษณ์สาหรับเก็บข้อมูลทั่วไป และใช้แบบสัมภาษณ์มาตรฐานที่ใช้ในการวิเคราะห์ความผิดปกติของกล้ามเนื้อและกระดูก มาประยุกต์ใช้ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน วิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยสถิติ Chi-square และ Logistic regression ส่วนการประเมินทางด้านการยศาสตร์ใช้ Rapid Upper Limb Assessment (RULA). ผลการศึกษาพบว่า ความชุกของความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในช่วง 12 เดือน ร้อยละ 94.6 อาการปวดสูงสุดพบที่บริเวณหลังส่วนล่าง ไหล่ และคอตามลำดับ และในช่วง 7 วันที่ผ่านมา เท่ากับร้อยละ 64.5 อาการปวดสูงสุดพบที่บริเวณหลังส่วนล่าง ไหล่ และข้อมือ ตามลำดับ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของพนักงานผลิตเซรามิก ประกอบด้วย ระดับการศึกษา มือข้างที่ถนัด และการทำงานบ้าน ผลการประเมิน RULA พบว่าร้อยละ 91.7 ความเสี่ยงอยู่ในระดับ 4 งานนั้นเป็นปัญหาด้านการยศาสตร์ ที่ต้องได้รับการปรับปรุงโดยทันที ซึ่งผลจากการศึกษานี้สามารถนำไปใช้เป็นพื้นฐานในการส่งเสริมสุขภาพ ลดความเสี่ยง และอันตรายที่เกิดจากระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างอันส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของพนักงาน รวมทั้งประสิทธิภาพในการทำงานอีกด้วย

Musculoskeletal disorders are one of important health problems in manufacturing ceramic workers because the workers may have inappropriate work posture that lead to muscle injuries. This study is cross-sectional descriptive study which aimed to evaluate the prevalence and the related factors of the musculoskeletal symptoms in workers from large ceramic companies in Lampang, Thailand. A total of 242 participants were enrolled and interviewed to collect personal information by questionnaire. Modified nordic questionnaires were used for a musculoskeletal disorders analysis. Statistic comparison between two groups was analyzed by Chi-square and Logistic regression. Moreover, ergonomic assessment was conducted using rapid upper limb assessment (RULA). The result of study showed that the prevalence of musculoskeletal disorders during the past 12 months was 94.6% and during the past 7 days was 64.5%. Factors associated with musculoskeletal disorders consisted of education, domain hand, and housework. The ergonomic assessment by RULA was level 4 (91.7%) that means the workers had worked inappropriate posture; therefore, it should prevent injuries by changing work position or work station. The results from this study will provide health promotion and reduction of musculoskeletal disorders in order to improve quality of life and work efficiency in workers.