ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสุขภาวะทางจิตใจในผู้ป่วยที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสุขภาวะทางจิตใจในผู้ป่วยไตวายที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมเทียม

รูปแบบการวิจัย: การศึกษาเชิงความสัมพันธ์

วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยไตวายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมจำนวน 100 คนอายุตั้งแต่ 18 ปี ขึ้นไป ที่มารับการรักษาที่หน่วยไตเทียมในเขตกรุงเทพมหานคร ประเทศไทย โดยคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสะดวก เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามสุขภาวะทางจิตใจ แบบสอบถามความเครียด แบบประเมินกลยุทธ์ในการรับมือกับความเครียดแบบสั้นฉบับภาษาไทย แบบประเมินความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต แบบวัดความช่วยเหลือทางสังคมแบบพหุมิติ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของของเพียร์สัน

ผลการวิจัย: ผลการวิจัย พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีอายุ 24-78 ปี อายุเฉลี่ย 50.6 ปี (SD = 11.23) มีระยะเวลาของการรับการรักษาด้วยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมเฉลี่ย 11.36 ปี (SD = 59.95) สุขภาวะทางจิตใจของกลุ่มตัวอย่างมีค่าเฉลี่ย 72.78 (SD = 8.69) ผลการวิเคราะห์พบว่า ความเครียด (r = - .32) ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต (r = .46) และการรับรู้การสนับสนุนทางสังคม (r = .20) มีความสัมพันธ์กับสุขภาวะทางจิตใจที่ระดับนัยสำคัญ .05

สรุปและข้อเสนอแนะ: ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสุขภาวะทางจิตใจอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ความเครียด ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต และการรับรู้การสนับสนุนทางสังคม ดังนั้นจึงควรจัดกิจกรรมการพยาบาลที่ส่งเสริมสุขภาวะทางจิตใจในผู้ป่วยที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม เช่น โปรแกรมการจัดการความเครียดที่ส่งเสริมความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต และการสนับสนุนทางสังคมควรเริ่มต้นในหน่วยบริการสุขภาพ

Purpose: To study factors correlated with psychological well-being among patients with renal failure receiving hemodialysis.

Design: Correlational study.

Methods: The study participants consisted of 100 patients over 18 years of age who had received hemodialysis at a hemodialysis center in Bangkok, Thailand. The subjects were selected by means of convenience sampling. Data were collected using questionnaires including demographic questionnaire, Ryff’s Scales of Psychological Well-Being (SPWB), the Stress Test questionnaire, the brief COPE Inventory-Thai version, the Connor - Davidson Resilience Scale (10-Item CD-RISC), and the Multidimensional Scale Perceived Social Support (MSPSS). Data analysis was performed using descriptive statistics and Pearson product moment correlation coefficient.

Main findings: The subjects were aged 24-78 years with a mean of 50.6 years (SD = 11.23); the average years of receiving hemodialysis were 11.36 years (SD = 59.95). The mean psychological well-being scores was 72.78 (SD = 8.69). According to the Pearson correlation coefficients, three factors including stress (r = - .32), resilience (r = .46) and perceived social support (r = .20) were correlated with psychological well-being at a level of significance .05.

Conclusion and recommendations: The factors found to be correlated with psychological well-being included stress, resilience and social support. In order to promote psychological well-being in patients receiving hemodialysis, nursing intervention such as stress management program which promote their inner strength and provide social support should be initiated in health care unit.