ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน ในมารดาที่ทำงานนอกบ้าน

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอำนาจในการทำนายของ รายได้ ระดับการศึกษา ทัศนคติ การสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ระยะเวลาที่ลาคลอด และชั่วโมงการทำงานต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือนในมารดาที่ทำงานนอกบ้าน

รูปแบบการวิจัย: การศึกษาวิจัยเชิงทำนาย

วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาหลังคลอดที่กลับไปทำงานนอกบ้านที่มีบุตรอายุ 6 เดือน ถึง 1 ปี ที่มารับบริการที่คลินิกสุขภาพเด็กดี โรงพยาบาลสระบุรี โรงพยาบาลพระพุทธบาท และโรงพยาบาลพระนารายณ์มหาราช จำนวน 182 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้ แบบสัมภาษณ์ข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามทัศนคติเกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ แบบสอบถามการรับรู้การสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ แบบสัมภาษณ์การให้อาหารทารก วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติพรรณาและสถิติถดถอยโลจิสติค

ผลการวิจัย: รายได้ ระดับการศึกษา ทัศนคติ การสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ระยะเวลาที่ลาคลอด และชั่วโมงการทำงาน สามารถร่วมกันทำนายความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน ได้ร้อยละ 43.90 (R2 = .439, p < .05) แต่มีเพียง 2 ปัจจัยที่สามารถทำนายการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือนในมารดาที่ทำงานนอกบ้านได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ คือ ทัศนคติ (OR = 1.149, 95%CI = 1.075, 1.228, p < .001) และระยะเวลาที่ลาคลอด (OR = 2.903, 95%CI = 1.327, 6.350, p = .008)

สรุปและข้อเสนอแนะ: ทัศนคติ และระยะเวลาที่ลาคลอดมีอิทธิพลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน ในมารดาที่ทำงานนอกบ้าน จึงมีข้อเสนอแนะว่า บุคลากรทางการแพทย์โดยเฉพาะพยาบาลควรมีบทบาทในการเสริมสร้างทัศนคติที่ดีต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ให้กับมารดาและครอบครัว รวมทั้งร่วมผลักดันนโยบายสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และให้มารดาหลังคลอดที่ทำงานสามารถลาคลอดได้นานกว่า 90 วัน

Purpose: To investigate the predictive power of income, education, attitude, breastfeeding support, length of maternity leave, and work hours on the 6-month exclusive breastfeeding in the working mothers.

Design: Predictive research design.

Methods: The sample consisted of 182 working mothers having an infant aged between 6 months to 1 year who visited the well-baby clinics at Saraburi Hospital, Phraphutthabat Hospital, and King Narai Hospital. Data were collected using the demographic characteristics interview, the Iowa Infant Feeding Attitude Scale (IIFAS), the Perceived Breastfeeding Support Assessment Tool (PBSAT), and the infant feeding interview form. Data were analyzed using descriptive statistics and logistic regression.

Main finding: It is revealed that income, education, attitude, breastfeeding support, length of maternity leave, and work hours altogether could explain 43.9% of the variance in the success of 6-month exclusive breastfeeding in the working mothers (R2 = .439, p < .05). Only two factors that could predict the 6-month exclusive breastfeeding in the working mothers with the statistical significance were attitude (OR = 1.149, 95%CI = 1.075, 1.228, p < .001) and length of maternity leave (OR = 2.903, 95%CI = 1.327, 6.350, p = .008).

Conclusion and recommendations: Attitude and length of maternity leave have influence on success of exclusive breastfeeding for 6 months in the working mothers. It is suggested that the healthcare providers especially nurses should promote the positive attitude towards breastfeeding to the mothers and their families. Policies should be enforced to encourage breastfeeding in the working postpartum mothers and to increase a maternity leave for more than 90 days.