การศึกษาระบบเสียงและระบบตัวเขียนภาษาโทร บ้านกุดสะกอย

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เสนอการศึกษาระบบเสียงภาษาโทรํพูดที่บ้านกุดสะกอย ตำบลโพธิไพศาล อำเภอกุสุมาลย์ จังหวัดสกลนคร โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาระบบเสียงภาษาโทรํบ้านกุดสะกอยแล้วนำไปจัดทำระบบตัวเขียนภาษาโทรํอักษรไทยและนำระบบตัวเขียนใช้เป็นเครื่องมือบันทึกภูมิปัญญาของชาวโทรํเพื่อนำไปจัดทำสื่อการเรียนการสอนภาษาโทรํและนำไปทดลองสอนนักเรียนชาวโทรํที่โรงเรียนบ้านกุดสะกอย จากการศึกษาพบว่า ภาษาโทรํสำเนียงบ้านกุดสะกอย มีทำนองเสียง 2 ประเภทคือทำนองเสียงลงและทำนองเสียงขึ้น ในภาษาโทรํมีคำพยางค์เดียว สองพยางค์ สามพยางค์และสี่พยางค์มีทั้งพยางค์รองและพยางค์หลักที่เป็นพยางค์เปิดและพยางค์ปิดในระดับหน่วยเสียง ภาษาโทรํบ้านกุดสะกอยประกอบด้วย หน่วยเสียงพยัญชนะ21หน่วยเสียงได้แก่ /p,pʰ,b,t,tʰ,d,c,cʰ,k,kʰ,ʔ,m,n,ɲ,ŋ,s,h,r,l,w,j/ ปรากฏเป็นพยัญชนะต้น 21 หน่วยเสียง ปรากฏเป็นพยัญชนะต้นควบกลํ้า 11 เสียง ได้แก่ /pr,pʰl,pl,br,bl,tr,tʰr,kr,kʰr,kl,kʰl/ พยัญชนะท้าย 14 หน่วยเสียง ได้แก่ /p,t,c,k,ʔ,m,n,ɲ,ŋ,h,r,l,w,j/ พยัญชนะท้ายควบกลํ้า 3 เสียงได้แก่ /wʔ,jʔ,jh/ภาษาโทรํบ้านกุดสะกอยมีพยางค์หน้าเสียงนาสิกที่เป็นแกนพยางค์ ได้แก่ /n̩ ,m̩,ɲ̩,ŋ/ภาษาโทรํบ้านกุดสะกอย มีหน่วยเสียงสระเดี่ยวทั้งหมด 22 หน่วยเสียงได้แก่ /i,i:,e,e:,ɛ,ɛ:,a,a:,ɯ,ɯ:,ə,ə:,ʌ,ʌ,ɑ,ɑ:,u,u:o,o:,ɔ,ɔ:/ หน่วยเสียงสระประสม 5 หน่วยเสียงได้แก่ /iə,ia,ɯə,uə,ua/ ลักษณะนํ้าเสียง มี 2 ลักษณะ ได้แก่ลักษณะนํ้าเสียงปกติและลักษณะนํ้าเสียงมีลมแทรก การจัดทำระบบตัวเขียนผู้วิจัยได้ร่วมกับชุมชนจัดทำระบบตัวเขียนภาษาโทรํอักษรไทยโดยใช้วิธีการภาษาศาสตร์ประยุกต์ยึดหลักการดังนี้คือ ใช้หนึ่งสัญลักษณ์ต่อหนึ่งหน่วยเสียง มีลักษณะการเขียนเป็นแนวเดียวกัน เน้นการประหยัดหนึ่งตัวอักษรต่อหนึ่งหน่วยเสียง สามารถพิมพ์ด้วยคอมพิวเตอร์ได้ เป็นที่ยอมรับของชุมชน เป็นตัวแทนของภาษานั้น ตลอดทั้งกำหนดเกณฑ์ในการเขียนระดับคำ ระดับประโยค การใช้สัญลักษณ์ที่จำเป็นต่อการเขียนและได้จัดทำคู่มือการเขียนภาษาโทรํฉบับทดลองใช้เพื่อกำหนดเป็นแนวทางการเขียนภาษาโทรํต่อไปการจัดทำสื่อการเรียนการสอนภาษาโทรํโดยได้ร่วมมือกับชุมชนนำระบบตัวเขียนภาษาโทรํมาบันทึกเรื่องเล่า ภูมิปัญญามาจัดทำสื่อการเรียนการสอน2ประเภทคือ สื่อการสอนที่เน้นความเข้าใจได้แก่ หนังสือเล่มยักษ์ และ สื่อการสอนเน้นความถูกต้องได้แก่ แบบเรียนอ่านเขียน โดยใช้วิธีการเชื่อมโยงจากภาษาไทยไปสู่ภาษาโทรํ ( L2→L1) นำไปสอนนักเรียนชาวโทรํชั้นประถมศึกษาปีที่4 โรงเรียนบ้านกุดสะกอยและขยายผลสอนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 - 6 ในลำดับต่อไป

This thesis presents a study of phonology of Thrɔ:(So) language spoken in Ban Kutsakoy, Potipisarn Subdistrict, Kusuman District in SakonNakhon Province. Its purpose was to study the Thrɔ: phonology of Ban Kutsakoy, develop the orthography by using Thai script and used the Thrɔ: orthography to save the wisdom of the Thrɔ: people, and develop learning and teaching materials to teach Thrɔ: students in Ban Kutsakoy school. The Thrɔ: phonology spoken in Ban Kutsakoy comprises of intonation, syllable and phonemes. Intonations are divided into falling intonation and rising intonation. There are 4 types of syllables, monosyllable, disyllable, trisyllable and tetrasyllable. The monosyllable word is stressed, disyllable word is weak stressed in first syllable and strong stressed in the second syllable. In the trisyllable word is unstressed in the first syllable, weak stressed in the second and strong stressed in the third. In the tetrasyllable word is weak stressed in the first and the third, strong stressed in the second and the fourth. The Phonemes of Thrɔ: language of Ban Kutsakoy comprises of 21 consonant phonemes. There are / p, pʰ, b, t, tʰ, d, c, cʰ, k, kʰ, ʔ, m, n, ɲ, ŋ, s, h, r, l, w, j / with 11 initial clusters / pr, pʰl, pl, br, bl, tr, tʰr, kr, kʰr, kl, kʰl / 14 single final consonants : / p, t, c, k, ʔ, m, n, ɲ, ŋ, h, r, l, w, j / and 3 final clusters / wʔ, jʔ, jh / including 4 syllabic nasal / n̩, m̩ , ɲ̩, ŋ / The vowel phonemes comprise of 22 single vowel phonemes are / i, i:, e, e:, ɛ, ɛ:, ɯ, ɯ:, ə, ə:, ʌ, ʌ,a,a:,u , u: o, o:, ɔ, ɔ: ɑ, ɑ: / and 5 diphthongs/ iə, ia, ɯə, uə, ua /. There are 2 types of registers. These are normal or clear voice and breathy voice. The Thai-based Thrɔ: writing system was conducted in collaboration with the community which follows the rules such as one sound one symbol. It could be typed with computer and accepted by the Thrɔ: community, which represents the Thrɔ: language and the writing system used by the community. The Thrɔ: teaching materials produced were big books (based on Meaning) and primers (based on Accuracy). They were used for teaching students in grades 4,5,6 in Ban Kutsakoy school.