ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออกของประชาชนที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไปในอำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออกของประชาชนที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป และวิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออกของประชาชนที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป ในเขตอำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่าง ซึ่งสุ่มโดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน จำนวน 385 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยคอมพิวเตอร์ โปรแกรมสำเร็จรูป ผลการวิเคราะห์ พบว่า ประชาชนมีพฤติกรรมการป้องกันโรคในระดับพอใช้ ร้อยละ 83.1 ยังไม่ดี ร้อยละ 11.7 และระดับดี ร้อยละ 5.2 มีความรู้เกี่ยวกับการป้องกันโรคไข้เลือดออกในระดับปานกลาง ร้อยละ 80.5 และมีทัศนคติต่อการป้องกันโรคไข้เลือดออกในระดับดี ร้อยละ 79.2 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออก ได้แก่ ปัจจัยคุณลักษณะประชากร ประกอบด้วย อายุ รายได้ และการศึกษา โดยอายุและรายได้มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับพฤติกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออกในระดับต่ำ (r = 0.222 และ 0.281 ตามลำดับ) ปัจจัยนำ ได้แก่ ความรู้ และทัศนคติเกี่ยวกับโรคไข้เลือดออก โดยมีความสัมพันธ์ในเชิงบวกกับพฤติกรรมการป้องกันโรคไข้เลือดออกในระดับต่ำ (r = 0.207 และ 0.130 ตามลำดับ) และปัจจัยเอื้อ ได้แก่ การให้ความร่วมมือในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกในชุมชนที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 ผลการวิจัยมีข้อเสนอแนะในการดำเนินการป้องกันโรคไข้เลือดออกในชุมชนโดยควรจัดโครงการส่งเสริมการให้ความรู้แก่ประชาชนอย่างต่อเนื่อง กระตุ้นให้ประชาชนร่วมมือในการดำเนินการกำจัดยุงลาย โดยบุคลากรสาธารณสุขควรมีการสำรวจและขอความร่วมมือจากประชาชนมากขึ้น และสนับสนุนวัสดุในการกำจัดลูกน้ำยุงลายแก่ประชาชนอย่างทั่งถึงและครอบคลุมเพื่อให้การดำเนินงานประสบผลสำเร็จด้วยดี

The objective of this research was to study the hemorrhagic fever prevention of populations aged 15 years and older in Arunyaprathet district, Sa Kaeo Province and its related factors. Data were collected by using questionnaire. Subjects were selected by multi-stage sampling (n=385). Data were analyzed by statistical software package. Data analysis showed that most of subjects had hemorrhagic fever prevention at fair level (83.1%) those with poor and good level of prevention were 11.7% and 5.2%, respectively. About 80.5% of subjects had knowledge related to hemorrhagic fever prevention at moderate level, while 79.2% had attitude toward hemorrhagic fever prevention at good level. Factors related to hemorrhagic fever prevention were age, income, and education. Age and income were positively related to hemorrhagic fever prevention at low level (r=0.222 and 0.281, respectively). Predisposing factors including knowledge and attitude related to hemorrhagic fever prevention were positively related to hemorrhagic fever prevention at low level (r=0.207 and 0.130, respectively). Enabling factor including community collaboration in hemorrhagic fever prevention were also significantly related to hemorrhagic fever prevention (p<0.05). Results suggest that, in order to prevent hemorrhagic fever in community, knowledge should be continuously provided to people and community participation to eliminate mosquito should be encouraged. To assure the successful implementation, public health personnel should conduct also surveys for lava and support materials for eliminating lava to all people needed.