ลีลาการตีทับของนายทับสมหมาย ละอองสม ในการแสดงโนรา
6
Issued Date
2560
Copyright Date
2560
Resource Type
Language
tha
File Type
application/pdf
No. of Pages/File Size
[ก]-ฏ, 164 แผ่น : ภาพประกอบ
Access Rights
open access
Rights
ผลงานนี้เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยมหิดล ขอสงวนไว้สำหรับเพื่อการศึกษาเท่านั้น ต้องอ้างอิงแหล่งที่มา ห้ามดัดแปลงเนื้อหา และห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า
Rights Holder(s)
มหาวิทยาลัยมหิดล
Bibliographic Citation
วิทยานิพนธ์ (ศศ.ม. (วัฒนธรรมศึกษา))--มหาวิทยาลัยมหิดล, 2560
Suggested Citation
กนกวรรณ ขวัญยืน ลีลาการตีทับของนายทับสมหมาย ละอองสม ในการแสดงโนรา. วิทยานิพนธ์ (ศศ.ม. (วัฒนธรรมศึกษา))--มหาวิทยาลัยมหิดล, 2560. สืบค้นจาก: https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/123456789/92669
Title
ลีลาการตีทับของนายทับสมหมาย ละอองสม ในการแสดงโนรา
Alternative Title(s)
Tap playing style of Nai Tap Sommai La-Ongsom in Nora performance
Author(s)
Advisor(s)
Abstract
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสำคัญของทับและนายทับในวัฒนธรรมโนรา โดยวิเคราะห์ลีลาการตีทับของนายทับสมหมาย ละอองสม ในการแสดงโนรา เพื่อแสดงให้เห็นภูมิปัญญาของนายทับชั้นครู และเสนอแนวทางอนุรักษ์ส่งเสริมลีลาการตีทับในวัฒนธรรมโนราให้คงอยู่ ทั้งนี้ ผู้วิจัยประยุกต์ใช้แนวคิดทางมานุษยวิทยาดนตรีและแนวคิดภูมิปัญญาพื้นบ้าน ในการวิเคราะห์ข้อมูลวัฒนธรรมดนตรีตามระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เน้นการทำงานสนามในพื้นที่การแสดงโนราในจังหวัดสงขลาและ พัทลุง ผลการศึกษาพบว่า ทับคือเครื่องดนตรีที่เป็นหัวใจหลักของการแสดงโนรา ใช้ควบคุมจังหวะและนำเครื่องดนตรีชิ้นอื่นให้เปลี่ยนจังหวะตามการรำ การทำบทของโนรา นายทับหรือคนตีทับจึงมีความสำคัญที่สุดของวง โนราเป็นรูปแบบการแสดงประกอบดนตรีที่มีทั้งพิธีกรรมและความบันเทิง ลีลาการตีทับของนายทับจึงต้องปรับประยุกต์ให้สอดประสานไปกับท่วงท่าลีลาการรำของโนรา ซึ่งมีสองรูปแบบ คือ ลีลาการตีทับแบบเรียบร้อยและลีลาการตีทับแบบรุก นายทับที่มีความรู้แตกฉานและมี ประสบการณ์มากสามารถตีทับได้ทั้งสองรูปแบบ ดังเช่น นายทับสมหมาย ละอองสม หรือลุงอ้อม ที่มีลีลา การตีทับเข้าถึงจิตวิญญาณของโนรา มี "ทางทับ" เป็นเอกลักษณ์ เป็นที่ยอมรับจากคนในวัฒนธรรมโนรา ให้เป็นนายทับชั้นครู ผลวิเคราะห์ลีลาการตีทับเพลงโคของนายทับสมหมาย ละอองสม ในการแสดงโนรา พบว่าส่วนใหญ่มีลักษณะของการตี "ซ้ำหัว" และ "ซ้ำท้าย" เพื่อควบคุมจังหวะหลัก ขณะเดียวกันก็มีการ ด้นสด ตีย้ำจังหวะ ตีลักจังหวะ ใช้เทคนิคเม็ดพรายตกแต่งทางทับไปตามลีลาของผู้รำในบริบทการแสดง โนรา
The purpose of this research was to examine the significance of Tap (Thai percussion instrument used in Nora performance as a lead instrument) and Nai Tap (a percussionist) in Nora culture. The research focused on Tap playing style of Nai Tap Sommai La-ongsom in Nora performance in order to explain the intellect of an experienced Nai Tap and suggest ways to support and preserve the Tap playing style in the Nora culture. By this, ethnomusicological concept and local wisdom were deployed to analyze data about the musical culture. Besides, qualitative research and fieldwork in Songkhla and Phatthalung Province, where Nai Tap Sommai La-ongsom had his performances, were applied as research methods. The results revealed that Tap is an important musical instrument in Nora performance played as a main musical instrument for keeping the rhythm and leading other instruments to play depending on how the performers dance, therefore, making Nai Tap the most significant person in the ensemble. Nora is a musical performance in conducting local rites and entertainment where the Tap playing style of Nai Tap is applied and harmonized with the dance of the performers. There are two styles of playing the Tap in Nora performance: simple style and dramatic style, and expert could play Tap in both styles. Nai Tap Sommai La-ongsom or Uncle Om, for example, is a master Nai Tap who could predict what the performers would express to the audiences. He has his own "unique Tap playing style" which earns him respect as a Nai Tap Chan Khru (a skillful and experienced percussionist). According to the analysis of Tap playing style in Pleng Ko (the rhythm in Nora performance), the findings showed that most of the playing style, Nai Tap Sommai La-ongsom repeats the same tune at "the first bar" and "the last bar" of the rhythm so that the whole main rhythm could be controled. At the same time, he improvises and emphasizes the rhythm to make the performance more dramatic and encouraging. He sometimes intends to play not to synchronize with the rhythm in order to create melodiousness and excitement to the audiences, he creates techniques and his own playing style depending on how the performers dance and on the performance context.
The purpose of this research was to examine the significance of Tap (Thai percussion instrument used in Nora performance as a lead instrument) and Nai Tap (a percussionist) in Nora culture. The research focused on Tap playing style of Nai Tap Sommai La-ongsom in Nora performance in order to explain the intellect of an experienced Nai Tap and suggest ways to support and preserve the Tap playing style in the Nora culture. By this, ethnomusicological concept and local wisdom were deployed to analyze data about the musical culture. Besides, qualitative research and fieldwork in Songkhla and Phatthalung Province, where Nai Tap Sommai La-ongsom had his performances, were applied as research methods. The results revealed that Tap is an important musical instrument in Nora performance played as a main musical instrument for keeping the rhythm and leading other instruments to play depending on how the performers dance, therefore, making Nai Tap the most significant person in the ensemble. Nora is a musical performance in conducting local rites and entertainment where the Tap playing style of Nai Tap is applied and harmonized with the dance of the performers. There are two styles of playing the Tap in Nora performance: simple style and dramatic style, and expert could play Tap in both styles. Nai Tap Sommai La-ongsom or Uncle Om, for example, is a master Nai Tap who could predict what the performers would express to the audiences. He has his own "unique Tap playing style" which earns him respect as a Nai Tap Chan Khru (a skillful and experienced percussionist). According to the analysis of Tap playing style in Pleng Ko (the rhythm in Nora performance), the findings showed that most of the playing style, Nai Tap Sommai La-ongsom repeats the same tune at "the first bar" and "the last bar" of the rhythm so that the whole main rhythm could be controled. At the same time, he improvises and emphasizes the rhythm to make the performance more dramatic and encouraging. He sometimes intends to play not to synchronize with the rhythm in order to create melodiousness and excitement to the audiences, he creates techniques and his own playing style depending on how the performers dance and on the performance context.
Description
วัฒนธรรมศึกษา (มหาวิทยาลัยมหิดล 2560)
Degree Name
ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Department
สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย
Degree Discipline
วัฒนธรรมศึกษา
Degree Grantor(s)
มหาวิทยาลัยมหิดล