ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการประเมินคุณภาพบริการทันตกรรมของประชาชนในอำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อศึกษาคุณภาพบริการทันตกรรม และปัจจัยที่สัมพันธ์กับการประเมิน คุณภาพบริการทันตกรรม วิธีการศึกษาโดยการสำรวจ (Survey Research) ในกลุ่มผู้มีสิทธิการรักษาพยาบาลที่เคยรับบริการทันตกรรมทุกประเภทอายุระหว่าง 20 ปี ขึ้นไป อาศัยอยู่ในเขตอำเภอศรีสวัสด์ิ จังหวัดกาญจนบุรี โดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอนและตามสัดส่วนขนาดประชากร สำหรับการเก็บข้อมูลได้ใช้แบบสอบถาม โดยผู้วิจัยและผู้ช่วยผู้วิจัยเป็นผู้สัมภาษณ์และกรอกข้อมูลตอบเอง ได้จำนวนตัวอย่าง 400 คน การวิจัยครั้งนี้พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีการประเมินระดับคุณภาพบริการทันตกรรมค่อนข้างสูงในมิติด้านกระบวนการ ได้แก่ การมีปฏิสัมพันธ์ ในเรื่อง ทันตบุคลากรมีมารยาทที่ดี (xˉ = 4.14, S.D. = 0.56) และมีคำอธิบายที่เชื่อถือได้ (ˉx = 4.12, S.D. = 0.56) การประเมินคุณภาพบริการทันตกรรมระดับต่ำที่สุด คือ มิติด้านโครงสร้าง ในเรื่องการมีทันตบุคลากรที่มีชื่อเสียง (xˉ = 3.27, S.D. = 0.68) และสิ่งอำนวยความสะดวกที่ดึงดูดความสนใจ (xˉ = 3.57, S.D. = 0.54) และพบว่าเพศ มีความแตกต่างกับการประเมินคุณภาพบริการทันตกรรมของมิติด้านโครงสร้างและด้านกระบวนการกับคุณลักษณะประชากรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P < .05) ส่วนความแตกต่างกับการประเมินคุณภาพบริการทันตกรรมของมิติด้านกระบวนการกับการใช้บริการทางทันตกรรม คือ ค่าเดินทางในการมาใช้บริการทันตกรรม มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (χ2 = 10.257 , P-value = 0.036) ส่วนมิติด้านผลลัพธ์ไม่พบว่าการ ประเมินคุณภาพบริการทันตกรรมมีผลกับตัวแปรใดอย่างมีนัยสำคัญจากข้อค้นพบเห็นว่า ภาพรวมของการประเมินคุณภาพบริการทันตกรรม ของผู้มารับบริการ อยู่ในระดับปานกลาง แสดงให้เห็นว่าผู้มารับบริการยังไม่พึงพอใจในเรื่องคุณภาพบริการทันตกรรมมากนัก สถานพยาบาลควรปรับปรุงคุณภาพบริการ โดยพิจารณาจากระดับการประเมินคุณภาพของคะแนนที่ต่ำที่สุด สำหรับงานวิจัยครั้งต่อไปควรใช้สถิติในการวิเคราะห์ข้อมูลที่ให้ความละเอียดและเห็นภาพชัดเจนมากขึ้น ขยายการศึกษาไปในหน่วยบริการอื่น สัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างแบบเชิงลึก หรืออาจแบ่งกลุ่มประชากรออกเป็นกลุ่มย่อย เพื่อให้เห็นแนวโน้มในการ ปรับปรุงพัฒนาคุณภาพบริการทันตกรรมของโรงพยาบาลให้ดียิ่งขึ้นไป

This study investigates the quality of dental services and related factors. Survey research was the methodology used in this study. The sample consisted of 400 patients who have had previous dental treatments aged older than 20 years and residing in Sisawat District, Kanchanaburi. The research instrument was a questionnaire using multi-stage sampling to colled data. The study reveals that the perception of the participants regarding the quality of dental service received was high, dentist etiquette (xˉ = 4.14, S.D. = 0.56) and reliable explanation ( xˉ = 4.12, S.D. = 0.56). The lowest levels of participants regarding quality dental service is in the structural dimension of having a renowned dentist (xˉ = 3.27, S.D. = 0.68) followed by attractive facilities (xˉ = 3.57, S.D. = 0.54) are perceived to be relatively low. It was also found that the perceived quality of dental care structure was statistically different across sex (χ2 = 18.597 , P = 0.000) as well as the process (χ2 = 31.540 , P = 0.000). Transportation expenses related to the quality of dental service is significantly different (χ2 = 10.257 , P = 0.036). However, the percieved quality was different across groups. In general, opinions regarding the quality of dental services as viewed by the recipients was at a moderate level. This study reveals that recipients are not satisfied with the quality of dental service. The hospital has to improve its service quality which received the lowest scores. In terms of result, this research was able to identify that the quality assessment of dental service has an effect on other factors significantly. It is suggested that results form the statistics should be used to creator developmental program the can be implemented for intensive and distinctive data analysis. Future investigations should extend to other work-units, either in-depth interviews or categorizing the population into small groups, which will help discover trends for improving the quality of dental service in the hospital.