การตัดสินใจเลือกใช้บริการแพทย์แผนไทย ของประชาชนผู้มาใช้บริการที่โรงพยาบาลทั่วไป จังหวัดราชบุรี

Abstract

งานบริการแพทย์แผนไทยเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพแก่ประชาชน เพื่อให้สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน ลดค่าใช้จ่ายและการนำเข้ายาจากต่างประเทศ ปัจจุบันประชาชนเลือกใช้แพทย์แผนไทยเพียงร้อยละ 21.9 การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินการตัดสินใจเลือกใช้บริการแพทย์แผนไทย และหาความสัมพันธ์ระหว่างคุณลักษณะส่วนบุคคล สิ่งชักนำสู่การตัดสินใจการรับรู้คุณภาพบริการ และการเข้าถึงบริการแพทย์แผนไทย กับการตัดสินใจเลือกใช้บริการแพทย์แผนไทย กลุ่มตัวอย่างสำหรับการวิจัยครั้งนี้คือ ผู้มาใช้บริการที่โรงพยาบาลทั่วไป จังหวัดราชบุรี จำนวน 425 คน ใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ เก็บข้อมูลระหว่างเดือนกรกฎาคม - กันยายน 2558 ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคของการรับรู้คุณภาพบริการแพทย์แผนไทย เท่ากับ 0.913 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์หาความสัมพันธ์โดยใช้ไคสแควร์ และการวิเคราะห์ถดถอยพหุโลจิสติก ผลการวิจัย พบว่าผู้มาใช้บริการตัดสินใจเลือกใช้บริการแพทย์แผนไทย ร้อยละ 35.3 มีสิ่งชักนำสู่การตัดสินใจ การรับรู้คุณภาพบริการ และการเข้าถึงบริการแพทย์แผนไทย อยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 46.1, 62.8 และ 47.1 ตามลำดับ และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการตัดสินใจเลือกใช้บริการแพทย์แผนไทย ได้แก่ การรับรู้ข้อมูลแพทย์แผนไทย (Adj. OR = 2.96; 95% CI 1.09-8.04) สิ่งชักนำสู่การตัดสินใจเกี่ยวกับการเจ็บป่วยและการได้รับข่าวสารในระดับดี (Adj. OR = 4.23; 95% CI 2.51- 7.12) การรับรู้คุณภาพบริการแพทย์แผนไทยในระดับดี (Adj. OR = 4.09; 95% CI 2.33-7.15) และการเข้าถึงบริการในระดับดี (Adj. OR = 2.16; 95% CI 1.32-3.55) สถานบริการควรประชาสัมพันธ์ข้อมูลและข่าวสารคุณภาพบริการ คุณประโยชน์แพทย์แผนไทย โดยใช้ทุกช่องทางการสื่อสารและควรส่งเสริมให้ผู้ที่เคยมาใช้บริการแพทย์แผนไทยบอกต่อหรือแนะนำบริการแก่ผู้อื่นต่อไป เพื่อสนับสนุนให้เกิด การใช้และการปรับปรุงบริการแพทย์แผนไทยให้ดียิ่งขึ้น

Thai traditional medicine is an alternative medical service in the public health system, in order to sustainable self-reliance and reduces costs on imported drugs from abroad. Currently only 21.9% of Thai people use Thai traditional medicine. This research was a cross-sectional study with the objective of evaluating the prevalence of decision making on the utilization of Thai traditional medicine and to determine the relationship between personal characteristics, cues to action, perceived service quality and access to the Thai traditional medical service with decision making on the utilization of Thai traditional medicine in a general hospital in Ratchaburi province. The sample of this research was 425 patients in a general hospital in Ratchaburi province. Data were collected by OPD patients' interviews between July and September 2015. The reliability of the perceived service quality of Thai traditional medicine was แ = 0.913. Data were analyzed by descriptive statistics and the association analysis was by Chi Square and multiple logistic regression analysis. The results of this research indicated that 35.3% of the sample had used the Thai traditional medical service and had cues to action, perceived service quality and access to Thai traditional medical service at a moderate level of 46.1%, 62.8% and 47.1% respectively. Convincing information of Thai traditional medicine was high (Adj.OR = 2.96; 95% CI 1.09-8.04), there were high level of cues to action (Adj.OR = 4.23; 95% CI 2.51-7.12), a high level of perceived service quality (Adj.OR = 4.09; 95% CI 2.33-7.15) and a high level of access to the Thai traditional medical service (Adj.OR = 2.16; 95% CI 1.32-3.55), which were related to decision making on the utilization of Thai traditional medicine.in a general hospital in Ratchaburi province. The General hospital in Ratchaburi province should conduct public relations to provide information about service quality and the benefits of Thai traditional medicine using all communication channels. It should also encourage the clients, who have used the service, to recommend the service to others to promote the usage. The Thai traditional medical service should be also be improved to make it better in the future.