การสังเคราะห์งานวิจัยที่เกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะองค์ประกอบของงานวิจัยและขนาด อิทธิพลของตัวแปรที่มีผลต่อภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ ประชากรที่ใช้ในการวิจัยเป็นวิทยานิพนธ์ที่ศึกษาเกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุที่ตีพิมพ์ในช่วงปี พ.ศ. 2551 - 2560 จำนวน 65 งานวิจัยสืบค้นจากฐานข้อมูลออนไลน์และสืบค้นด้วยตนเอง เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบบันทึกข้อมูลงานวิจัยและแบบประเมินคุณภาพงานวิจัย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา หาค่าขนาดอิทธิพลโดยใช้สูตรคำนวณของ Cohen's d และค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ ผลการศึกษาพบว่าส่วนใหญ่เป็น งานวิจัยระดับมหาบัณฑิต ตีพิมพ์ในปี พ.ศ. 2556 มากที่สุด ประเภทการวิจัยเป็นการวิจัยประยุกต์ทฤษฎีที่ใช้ในการวิจัยมีจำนวนใกล้เคียงกันสองกลุ่ม คือ ทฤษฎีทางชีววิทยาและทฤษฎีทางจิตวิทยาเครื่องมือที่ใช้ส่วนใหญ่เป็นแบบสอบถาม และผู้วิจัยส่วนใหญ่นำเครื่องมือที่ผู้อื่นเป็นผู้พัฒนาแล้วมาใช้ ในส่วนของขนาดอิทธิพลพบว่าปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุมากที่สุดในแต่ละด้าน ได้แก่ ประวัติทางจิตเวชเป็นปัจจัยส่วนบุคคล ความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันเป็นตัวแปรทางกาย ความว้าเหว่เป็นตัวแปรทางจิตใจ และลักษณะที่อยู่อาศัยเป็นตัวแปรทางสังคมขณะที่วิธีการบำบัดภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุพบว่า การให้คำปรึกษา เป็นวิธีการที่ส่งผลต่อภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุมากที่สุด ส่วนกิจกรรมส่งเสริมเพื่อลดภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุพบว่า การออกกำลังกายเป็นวิธีการที่ส่งผลต่อภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุมากที่สุด ข้อเสนอแนะควรส่งเสริมและเฝ้าระวังปัจจัย ทางกาย จิต และสังคม ที่พบว่ามีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าเพื่อป้องกันการเกิดภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ

The objective of this research was to study the research characteristics and impacts of factors which are related to depression in old age. The 65 researches that studied about depression in old age which were published between 2008 - 2017 and could be retrieved on online database and manual search were synthesized. The research instruments were the recording form of research characteristics and research evaluation form. Descriptive statistics were used for data analysis while the effect size was calculated by Cohen's formula and correlation coefficient. Majority of the selected researches were qualified in the Master Degree level and were published in 2013. Most of them were applied research and two major theories were used to apply in the research were biological and psychological theories. Researchers gathered the data using questionnaires that were developed by other researchers. Results showed that the factors which had the most impact in depression of old age were psychiatric history as a personal factor, an ability to perform routine as a biological factor, loneliness as a psychological factor, and type of residence as a sociological factor. The most effective treatment for depression in old age was counseling while the promotional activity to reduce the depression in old age was exercising. This study suggests that care givers should support and prevent the biological, psychological and sociological risk factors which have impacts on depression in old age.