ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารและการออกกำลังกายของกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุง

Abstract

การส่งเสริมให้กลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุงมีพฤติกรรมการบริโภคอาหารและการออกกำลังกายที่ถูกต้อง จะช่วยลดอัตราป่วยโรคอ้วนลงพุงได้ การวิจัยเชิงสำรวจนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารและการออกกำลังกายของกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุง อายุ35 – 60 ปี จังหวัด สระแก้ว จำนวน 185 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติการแจกแจง ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย Chi-Square test, Spearman’s rho และ Pearson’s product moment correlation. ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุงร้อยละ 56.2 มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารระดับ ปรับปรุง และร้อยละ 70.2 มีพฤติกรรมการออกกำลังกายระดับปรับปรุง ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับ พฤติกรรมการบริโภคอาหารของกลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุง ได้แก่ การรับรู้ความสามารถตนเอง (p<0.001) และการซื้อขนมหวานรับประทานเป็นประจำ (p=0.010) สำหรับปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการ ออกกำลังกาย ได้แก่ การรับรู้ความสามารถตนเอง (p<0.001) แรงสนับสนุนทางสังคมจากสมาชิกใน ครอบครัว (p<0.001) เพื่อนหรือเพื่อนบ้าน (p<0.001) และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข (p=0.002) ดังนั้นการจัด โครงการส่งเสริมพฤติกรรมการบริโภคอาหารและการออกกำลังกายแก่กลุ่มเสี่ยงโรคอ้วนลงพุงควรเน้นการ สร้างการรับรู้ความสามารถตนเองในการปฏิบัติ รวมถึงเพิ่มแรงสนับสนุนจากสมาชิกในครอบครัว เพื่อน และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข

Promoting appropriate food consumption and exercise behavior of people at risk of metabolic syndrome will help lower the morbidity of the disease. This survey research aimed to study the factors associated with food consumption and exercise behavior among 185 cases at risk of metabolic syndrome, aged 35-60 years, who resided in the areas covered by Ban-nonghoy Subdistrict Health Promotion Hospital, Phug-KhaSubdistrict, Watananakorn District, Srakaew Province. The data were collected by interviews schedule from February to March, 2012. Data analysis was done by computing frequency, percentage, mean, Chi-Square, Spearman’s rho and Pearson’s product moment correlation. The research results showed that 56.2 percent of the sample at risk of metabolic syndrome had food consumption behavior at the needs to be improved level and 70.2 percent had exercise behavior at the of needs to be improved level. The factors found to be associated with food consumption behavior of the sample at risk of metabolic syndrome were perceived self-efficacy (p<0.001), and buying sweets more than three times per week (p=0.010). The factors that were found to be associated with exercise were perceived self-efficacy (p<0.001), social support from family members (p<0.001), friends/ neighbors (p<0.001) and public health personnel (p=0.002). Thus, this program should be emphasized on self-efficacy regarding diet and exercise behaviors and increasing social support from family members, friends and public health personnel should be developed.